Page 4 - İslam Kültür ve Medeniyeti 2. Ünite
P. 4
II. ÜNİTE
İSLAM KÜLTÜR VE MEDENİYETİNİN ESASLARI
Hürriyet, insanın yaratılış gayesini açıklar. “Hanginizin davranışça daha iyi olduğunu deneyerek
göstermek için ölümü ve hayatı yaratan O’dur...” ayetinde yaratılışın gayesinin insanın imtihanı
4
olduğu ifade edilir. İnsan hür bir iradeye sahip olduğundan, imtihan olmaktadır. İslam inancına
göre insan başıboş yaratılmamıştır. Onun amacı, Allah’a (c.c.) ibadet etmek ve erdemli davra-
5
narak dünya ve ahiret mutluluğunu elde etmektir.
İslam Kültür ve Medeniyeti'nde hürriyetin hayata etkileri şu şekilde sıralanabilir:
• İslam, inanç, düşünce ve ifade özgürlüğünü tanır.
• İslam, savaşlarda dahi kadın, çocuk ve yaşlıların öldürülmesine, esirlere kötü muamelede bulunul-
masına izin vermez.
• İslam, sınıflı bir toplum yapısını reddeder.
• İslamiyet, insan özgürlüğünü kısıtlayan baskıcı yönetim anlayışlarını reddeder.
• İslam dinine göre insan için aslolan esaret değil hürriyettir.
6
Netice itibariyle İslam Kültür ve Medeniyeti insanların, toplumların ya da ülkelerin birbirle-
rine savaş yoluyla üstünlük kurmadığı bir dünya öngörür.
TARTIŞALIM
Köleliğin ortaya çıkış sebeplerinin neler olabileceğini arkadaşlarınızla tartışınız.
1.3. İlmîlik
Kur’an’ın ilim olarak değerlendirdiği bilgi, vahiyle peygamberler tarafından insanlara ile-
tilen bilgidir. Kur’an-ı Kerim’de ilim kesin hakikati ifade eder. “...Sana gelen ilimden sonra, eğer
onların arzu ve keyiflerine uyacak olursan, bilmiş ol ki Allah’tan sana ne bir dost, ne bir yardımcı
vardır.” Bilginin ilim değeri kazanabilmesi için temel ölçüt, Allah’ın (c.c.) kitabına uygun olma-
7
sıdır.
8
İslamiyet yeryüzünde insanlığı ilme sevk eden ve
ilim tahsilini ibadet sayan yegâne dindir. Bu yüzden İs-
lamiyet, ilim dini olarak nitelendirilir. İslamiyet, insanı
daima ilim öğrenmeye teşvik eder. Kur’an’da yaklaşık
yedi yüz elli yerde ilim ve onunla eş anlamlı kavram kul-
lanılmıştır.
9
“Allah, Âdem’e bütün isimleri öğretti.” ayeti, Allah’ın
10
(c.c.) sıfatlarından el-Alîm ifadesi ile birlikte Allah’ın
(c.c.) muallim özelliğine işaret eder. Hz. Âdem’den (a.s.) İslam, bütün insanları öğrenmeye teşvik eder.
itibaren vahiy sayesinde eşyanın bilgisine sahip kılınan peygamberler de insanlığın muallimleri
olmuştur. Toplumları ilimle sevk ve terbiye etmişlerdir.
4 Mülk suresi, 2. ayet.
5 bk. Kıyame suresi, 36. ayet.
6 Mehmet Akif Aydın, "Köle", DİA., C 26, s. 238.
7 Bakara suresi, 120. ayet.
8 bk. Al-i İmran suresi, 61. ayet; Nisa suresi, 162. ayet; En'am suresi, 148. ayet; Araf suresi, 89. ayet; İsra suresi, 107. ayet;
Taha suresi, 98. ayet.
9 İlhan Kutluer, "İlim", DİA., C 22, 109; İsmail Sarıçam, Seyfettin Erşahin, İslam Medeniyeti Tarihi, s.48.
10 Bakara suresi, 31. ayet.
27
