Page 24 - Tefsir 2. Ünite
P. 24
TEFSİR 2. ÜNİTE
Müslüman bir kimse başka Müslümanı, Müslüman bir gu-
BİLGİ KUTUSU rup, diğer bir gurubu hakir görüp onunla alay etmemelidir.
Ebu Said el-Hudri ve Ebu Hureyre’nin anlattığına göre Hz. Pey-
Allah (c.c.), Peygamber ve gamber şöyle buyurmuştur: “Bir kimse için, bir Müslüman
mü’minler hakkında hüsnüzan kardeşini hakir görmek kadar büyük bir kötülük yoktur.” . Bu-
45
beslemek ahlakın ve imanın bir radaki alay etmek sözüyle, sadece sözle yapılan alay değil, bir
gereğidir. kimsenin rahatsız edici bir şekilde taklidini yapmak; sözleri,
davranışları, tipi, giyimi ile eğlenmek veya bunlarda bir kusur,
ayıp bulup başkalarının dikkatini çekmek şeklindeki tüm dav-
ranışlar kastedilmektedir.
Bu ayetlerin indirilme nedeni şöyle açıklanmaktadır: Bir
rivayete göre Beni Temim kabilesinden gelen temsilciler; İs-
NOT EDELİM lam’a ilk girenlerden Ammar, Habbab, Bilal, Süheyb, Salim
(r.a.h.) gibi fakirleri alaya alıp onların hallerine gülmüşlerdi.
“Ey insanlar! Şüphe yok O nedenle bu ayetler inmiştir. Ayrıca Hz. Safiye (r.a.) hakkında
ki, biz sizi bir erkek ve bir bazı kadınlar, “Yahudi kızı Yahudi” diye dedikodu yapmışlar-
dişiden yarattık ve birbirini- dı. Safiye üzülerek olup bitenleri Hz. Peygamber’e anlattı. Hz.
zi tanımanız için sizi boylara Peygamber ona, “Üzülme ve sen onlara atam Harun’dur, am-
ve kabilelere ayırdık. Allah cam Musa’dır, kocam da Muhammed’dir dersin.” buyurarak
katında en değerli olanınız, onu teselli etti. 46
O'na karşı gelmekten en çok
sakınanınızdır. Şüphesiz Al- Ayette başkasını gücüne gidecek bir lakab ile çağırma ya-
lah hakkıyla bilendir, hak- saklanıyor. Söz gelimi bir kimseye fasık ve münafık diye hitap
kıyla haberdâr olandır.” etmek; topal, a’mâ ve tek gözlü olan özürlü kimselere buna
(Hucurat Suresi, 13. ayet) göre isim takmak; bir kimseye kendisinde, anne, baba veya
ailesinde bulunan bir ayıbı dolayısıyla lakab takmak ya da yeni
müslüman olmuş birine önceki dinine dayanarak bir ad ver-
mek veyahut bir gruba, bir aileye, bir kabile ve sülaleye ken-
dilerinde bulunan bir kusuru ortaya çıkaran bir isim takmak
yasaklanmaktadır. Ancak hakaret ve kötülük kastedilmeksizin
bir kimseyi tanıtmak için gerektiğinde kambur, topal vb. la-
kaplarla anmak yasak değildir.
Bu ayette kişi fazlaca zanda bulunmaktan ve her tahmin
ettiğine tabi olmaktan menedilmiştir. Bunun sebebi olarak da
zannın bir kısmının günah olması gösterilmiştir.
Suizan gerçekte günah olan zandır. Kişinin başka birine se-
bepsiz yere suizan beslemesi veya başkaları ile ilgili kanaat ve
görüşlerinde daima suizanı ön plana alması yasaktır. Aynı şe-
kilde dış görünüşleri ve hareketleri temiz ve iyi bir insan oldu-
ğunu gösteren kişilere suizan beslemek de yanlıştır.
“Mü’minler birbirlerini sevmekte, Ayette (güvenlik araştırması gibi meşru bir sebep olmadan)
birbirlerine acımakta ve birbirlerini insanların sırlarını, gizli yönlerini araştırmayın, birbirinizin ku-
korumakta bir vücudun uzuvlarına surlarını soruşturmayın, başkalarının hal ve hareketlerini araş-
benzerler..."
(Buharî, Edeb, 27; Müslim, Birr, 66) tırmayın, denilmektedir. Bu hareketler ister suizandan dolayı
45 Müslim, Birr, 32; Ebû Dâvûd, Edeb, 35; Tirmizî, Birr, 18.
46 Tirmizî, Menâkib, 3892; Kurtubî, el-Câmi li Ahkâmi’l Kur’ân, C 16, s. 336; Elmalı
Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, C 7, s. 204.
54
