Page 11 - Hüsnihat 4. Ünite

4. ÜNİTE

2 . Uyulması Gereken Kurallar

Burada Hz. Ali’den (r.a.) bir rivayeti aktaralım, buyuruyorlar ki: “Hat, hocanın öğret-
mesinde gizlidir, mükemmelliğe kavuşması çok yazmakla ve devam etmesi de İslam dini
üzere bulunmakla olur.” Bu ifadelerden anlaşıldığına göre her mesleğin ve sanatın bir
piri ve ustası olduğu gibi bu sanatta da işin ehli olan usta ellerden görerek öğrenmek bu
işin temel kuralını oluşturuyor.
Bu sanatı mükemmelleştiren bir diğer kural, hiç şüphesiz çok yazmaktır. Bu sanatı
devam ettirmenin bir başka kuralı ise İslam dini üzere olmaktır ki bu şart çok anlamlıdır.
Çünkü bu sanat tamamıyla İslam sanatı olup gayrimüslimlerin çok fazla ilgi sahasına
girmemiştir.
Genel anlamda ele alınan bu şartların yanında hattatın uyması gereken bazı kuralları
şöylece sıralayabiliriz:

1- Meşk ve talim görmek.
2- Sevgi, azim, irade ve hırsla Allah’ın lütfunu ve yardımını isteyerek başlamak ve devam
etmek.
3- Duygularıyla hareket etmeden mantık ve akıl yolunu kullanıp kendisine öğretilen-
leri doğru anlamak ve doğru uygulamak.

4- Kibirden uzak olarak tevazû içinde olup her konumda, gerek hoca ve gerekse talebe
olma durumunda edebi elden bırakmamak.
5- Hat sanatı ince ölçülü ve çok hassas olduğu için kullanılan kalem, kâğıt ve mürekkep
gibi malzemelerin mümkünse en iyisini hem başlarken hem de icrâ ederken kullanmak.
6- Hat sanatının belli bir kıvama gelmesi için gelişi güzel değil de teknik şartlarına
uygun bir biçimde devamlı ve çok yazmak.

7- Gerek harf, hareke ve satır bakımından ve gerekse estetik ve istif bakımından yazıl-
mış olan hat eserlerini sanat gözüyle incelemek ve irdelemek.
8- İcazet almayı hak edecek hâle gelmek.

İcazet: Bir hat talebesinin meşkini tamamlayıp kendisine ait bir sanat eseri ortaya çıkarıp
altına imza atabilecek seviyeye geldiğine dair hocasından izin alması, yani diploma alması an-
lamına gelir. Bu seviyeye gelen talebe, hocasının
seçtiği eski üstatların yazdığı bir yazıyı taklit ederek
yazar. Daha sonra hocası bunu beğendiği takdirde
bu yazının altına Arapça olarak izin verdiğine dair
bir ibare yazar. Buna da “icazetnâme” adı verilir. Bu
gelenek hat sanatının içinde çok önemle uyulması

gereken bir kuraldır ve her zaman geçerli olması
gereken bir uygulamadır. İcazetini almayan bir öğ-
renci yazısının altına imza atmaktan kaçınır ve onu
Mustafa Râkım Efendi ’nin Hocasından almış olduğu bir
edebe ters bir hareket olarak nitelendirir. icazet örneği.

76