Page 14 - Hüsnihat 4. Ünite

YAZIYA HAZIRLIK HÜSN-İ HAT MALZEMELERİ

2- Müfredat: Bu bölümde ise her bir harfin diğer harflerle teker teker birleşme şekille-
rini öğrenir. Örneğin benzer olan “be, te, se”, harflerinin elif ile, cim ile, dal ile, ra ile ve di-
ğer birleşebilen tüm harflerle birleşmesi gibi. Birinci maddede anlatılan meşk etme usulleri
ile bu birleşme şekilleri de tamamlanmış olur.

3- Mürekkebât: Terkipler yani harf ve kelimelerden oluşan cümlelerin yazılma safha-
sıdır. Bu bölümde talebe satır nizamını, istif kaidelerini harf ve kelimelerin cümle içindeki
hassas uyumlarını öğrenir. Bu merhale keyifli ve zevkli olmakla beraber en zor bölümdür. Bu
bölümde Sübhâneke, Fâtiha, Elif Kasidesi gibi metinler meşk edilir. Bu metinler de yazıldık-
tan sonra talebe artık icazet almaya hak kazanmış olur ki bunun süresi şahıslara göre değişse
de ortalama olarak dört yıl civarındadır.
2. 2. Yazarken Uyulması Gereken Kurallar.
Hattatlar, yazacakları yazı ayet ise abdestsiz olarak kesinlikle yazının başına oturmaz-
lar. Yazılacak olan yazının öncelikle anlamının ön planda olmasına dikkat edilir. Sonra-
sında ise yazılacak olan metnin istif yapmaya uygun olup olmayacağına bakılır.
Eğer istifli bir yazı yazılacaksa öncesinden kurşun kalemle yaz boz yaparak denemeler
yapılır. Sonra yazılacak yazının harflari teker teker meşk eder gibi tekrar tekrar yazı-
lır. Bu harflerin en güzeli içlerinden seçilsin ve kalıpta kullanılsın diye kopya kağıdına
yazılır. Seçilen harfler gereken yerlere konulduktan sonra çeşitli yöntemlerle yazılacak
olan âharlı kağıda geçirilir. Bu yöntem eskiden “iğneleme yöntemi” şeklinde idi. Ancak
zamanımızda teknolojinin gelişmesiyle yeni yöntemler uygulanmaktadır. Ancak bu uy-
gulanan yeni yöntemler, sanatın asıl klasik şeklini ve orjinalliğini bozmamalıdır. Âharlı
kâğıda geçirilip yazmaya hazır hâle gelen yazı, büyük bir titizlilikle mümkün ise elin
titrememesi için nefesi tutarak, çok yavaş bir şekilde kâğıt üzerine yazılır.

Yazma işlemi bittikten sonra yazının mükemmel bir şekle girmesi için yapılan rötuş ve
düzeltmelere sıra gelir ki; buna “tashih”denilir. Tashih işlemi hem uzun sürer hem de zor
olan bir iştir. Tüm bu safhalar yazının ebadına göre bazan çok uzun zaman isteyebilir.
Sanatta mükemmellik ayrıntılarda gizli olduğu için bu bölümün özel bir yeri vardır. Yazı
tamamıyla bittikten sonra hattat, ince uçlu bir kalemle kendi imzasını, yazının içinde ayır-
dığı küçük bir yere, o günün hicri takvime göre tarihiyle birlikte atar. Böylece yazının etrafı
tezhip ve ebruyla süslenmeye hazır hâle gelmiş olur.

79