Page 8 - Hadis Metinleri 6. Ünite

SOSYAL İLİŞKİLERLE İLGİLİ
HADİSLER

Ayrıca Rasûl-i Ekrem’in (s.a.v), “Tarttığınız zaman
ağır tartın.” hadisinden ölçü ve tartı işlerinde satıcıların BİLGİ KUTUSU
20
çok dikkatli ve dürüst davranmaları, hatta tartının müşteriye İslam hukukuna göre bir ma-
avantaj sağlayacak şekilde yapılması gerektiği anlaşılır. Zira lın satış akdine konu olabilmesi için
eksik tartmak da bir nevi hırsızlıktır. Şüphesiz bu uygulama, onun dinin hükümlerine ve ahlakın
helal yolla kazanç peşinde olan fedakâr satıcıya itimadı artır- ilkelerine aykırı olmaması gere-
dığı gibi aldatılmadığını aksine kendisine cömert davranıldı- kir. Başka bir deyişle, satılan malın
ğını gören müşteri için de bir mutluluk vesilesi olacaktır. mütekavvim (değer ifade eden bir
niteliğe sahip) ve hukuki tasarrufa
Ölçü ve tartı konusunda titizlik göstermeyen ticaret eh- uygun olması şarttır.
line yönelik tehdit içeren pek çok ayeti kerime vardır. Onlar-
dan birisi şudur: “Eksik ölçüp tartan hilekârlara yazıklar
olsun. Onlar insanlardan kendilerine bir şey aldıkları za-
man tam ölçerler. Kendileri başkalarına bir şey ölçtükleri
veya tarttıkları zaman eksik ölçer ve tartarlar. Onlar tek-
rar diriltileceklerini sanmıyorlar mı?” 21

Üçüncü hadisi rivayet eden Abdullah b. Abbâs (r.a),
üzümün sıkmasıyla imal edilen şarabın hükmü kendisine so-
rulunca üzerine şu vakayı anlatmıştır: Bir adam, Rasulullah’a
(s.a.v) bir tulum şarap hediye etti. Rasûlullah (s.a.v),
– Bunu Allah’ın haram kıldığını bilmiyor musun, diye
sordu.

Adam,

– Hayır, cevabını verdi ve hemen orada birine bir şey-
ler fısıldadı.
Rasûlullah (s.a.v),

– Ona ne fısıldadın, diye sordu.

– Onu satmasını emrettim, dedi adam.
Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v),

– İçilmesini haram kılan (Allah) satışını da haram kılmıştır, buyurdu.

Adam derhal tulumu açtı ve içindeki yere akıtıp gitti.

Ölmüş hayvan, kan, necis sayılan şeyler, domuz eti ve şarap dinen mal kabul edilmediği için satım
akdine konu olamazlar. Az da olsa alkol ihtiva eden içecekler de aynı hükme tabidir. Hatta Müslümanlarca
bulundurulması bile yasak olduğundan şarap ve domuz etine zorla el konulur. Şarap imalâtçısına üzüm
satmak da caiz görülmez.

20 İbn Mâce, Ticârât, 34.
21 Mutaffifîn suresi, 1-4. ayetler.

110