Page 3 - Hadis 3. Ünite

HADİS TARİHİ

Bir gün o gelir, bir gün de ben gelirdim.
Ben geldiğim zaman o gün vahiy ve başka ne BİLGİ KUTUSU
duyarsam haberini komşuma iletirdim. O da
geldiği zaman böyle yapardı.” 5 Peygamberimiz döneminde hadis

Bu örnekler Peygamber Efendimiz devrin- müzakere işi daha çok Mescid-i Ne-
de ashabın hadis öğrenme konusundaki gay- bevî’de bulunan Suffe’de yapılırdı. Suf-
fe, mescid inşa edildikten sonra ilimle
retlerini göstermektedir. meşgul olmak isteyenler için ayrılan
Ashab-ı Kirâm Peygamber Efendimizden bir yerdi. Kalacak yeri olmayanlar bu-
öğrendiği hadisleri kendi aralarında müza- rada geceler, ilimle meşgul olmak is-
kere eder, onları iyiden iyiye öğrenmeye ça- teyenler de bunlara katılırdı. Suffe’de
Kur’an, akaid ve yazı öğretimi yanında
lışırlardı. Genç sahabilerden Enes b. Mâlik (ö. hadis müzakereleri yapılırdı. Bir kısmı
93/711) şöyle der: devamlı, bir kısmı da geçici olarak bu-
“Biz Peygamber Efendimizin yanında bu- rada kalan sahabilere "Ashab-ı Suffe"
lunur ve ondan hadis öğrenirdik. Onun ya- ismi verilmiştir.
nından ayrıldığımızda da o hadisleri iyice
belleyinceye kadar kendi aramızda müzakere
ederdik.”
6
Özellikle İslam’ın ilk dönemlerinde yazı çok
yaygın olmadığı ve ashabın büyük bir kısmı
okuma yazma bilmediği için Peygamber Efendi-
miz Kur'an-ı Kerim’i yazı bilen vahiy katiplerine
yazdırmış, hadislerin ezberlenmesini istemiş;
ancak onların yazılmasına müsaade etmemiş-
tir. Okur yazar sahabiler çoğaldıktan ve yazı da
yaygınlaştıktan sonra hadislerin yazılmasını ser-
best bırakmış, zaman zaman bizzat kendisi de
yazım için emir vermiştir.

Nitekim Mekke’nin fethi esnasında Yemenli
sahabi Ebu Şâh, Efendimizden dinlediği bir hut-
beyi kendisine yazmasını istemiş, Allah’ın Resu-
lü de “Bu hutbeyi yazıp Ebu Şâh’a verin!” buyu-
7
rarak onun arzusunu yerine getirmiştir. Hz. Peygamberin Mısır Mukavkıs’ına
gönderdiği mektup.
Genç sahabilerden Abdullah b. Amr b. Âs (ö. (Hattat Ali Hüsrevoğlu tarafından özel olarak
65/684) ise hadis yazmak için Efendimizden izin hazırlanan eskitme kağıda İstinsah edilmiştir.)
istemiş, izin verilmesi üzerine duyduğu hadis- (Muhammed Hamidullah, el-Vesaiku’s- siyasiyye, s:.137
8
leri yazarak es-Sahîfetü’s-Sâdıka isimli bir nüs- Beyrut, 1985)
hada bir araya getirmiştir.
9
5 Buhârî, İlim, 27.
6 Hatîb el-Bağdâdî, el-Câmi’ li-ahlakı’r-râvî ve âdâbi’s-sâmi’, C 1, s. 363-364.
7 Buhârî, Lukata, 7; Müslim, Hac, 447, 448.
8 Ebu Dâvûd, İlim, 3.
9 Dârimî, Mukaddime, 43; Muhammed Mustafa el-A’zamî, İlk Devir Hadis Edebiyatı, s. 43.

63