Page 13 - Hadis 2. Ünite

SÜNNETİN KONUMU

DÜŞÜNELİM

Aşağıda tercümesi verilen hadislerin hangi yönden evrensel nitelikli olabileceğini
düşünelim.
“Kişinin her işittiğini aktarması yalan olarak ona yeter.”
(Müslim, Mukaddime, 5.)
“Hiçbiriniz kendisi için istediğini kardeşi için de istemedikçe gerçekten mü'min sayıl-
maz.”
(Buhârî, Îmân, 6.)
“İşçiye alın teri kurumadan ücretini verin.”
(Ali el-Müttakî, Kenzü’l-ummâl, C 3, s. 907.)
“Merhamet etmeyene merhamet olunmaz.”
(Buhârî, Edeb 18; Müslim, Fedâil, 65.)
“Ben iki grup insanın hakkının çiğnenmesine asla müsaade etmem: Yetim ve kadın.”
(İbn Mâce, Edeb, 6.)

Kendisine Kur'an-ı Kerim indirilen ve İslam dinini insanlara tebliğle görevlendirilen Resul-i
Ekrem evrensel mesajın taşıyıcısıdır. Onun örnek hayatı, sünneti, Müslümanların hayatına ve
insanlığın vicdanına evrensel bir yansımadır. Örneğin bir hadisinde, “Nerede olursanız olun,
daima hakkı, doğruyu söyleyin.” buyurmuştur. Bu hâliyle, yeryüzünün en büyük inkılabını
49
gerçekleştirmiş, yirmi üç sene gibi kısa bir zaman diliminde kucakladığı toplumları dönüştür-
meyi ve insanlık ailesine örnek teşkil edecek bir kıvama getirmeyi başarmıştır. Bir başka hadi-
sinde “Bizi aldatan bizden değildir.” şeklinde bir emri vardır. Bu nebevi emirler ifade ettiği-
50
miz hususlara örnektir. Bunu bir kere değil, ilk örnekten hareketle ve onu geliştirerek, çeşitli
coğrafyalar, ırklar ve halklar arasında çok kere tekrarlamıştır. Bu başarılarda en büyük etken
şudur:
Peygamberimiz (s.a.v.) vahyi değişmez gerçeğin ekseni yapmıştır. İnsanlık ailesinin ko-
ruyup geliştirerek ve nesilden nesile aktararak getirdiği ne kadar üstün değer varsa onları
onaylayıp sünnete dahil etmiş ve böylece gelişim ve değişime açık bir yapıyı miras bırakmış-
tır.
Başka bir şekilde ifade edecek olursak; Peygamberimiz (s.a.v.) kendinden önceki devirler-
den süzülüp gelen insanlık mirasını üç şekilde değerlendirmiştir:
Gerçeğe aykırı olanları yok sayıp iptal etmiş, uygun olanları aynen bırakmış, tahrif edilip
bozulmuş olanları da gerçeğe uygun hale getirip ıslah etmiştir.
İşte bütün bunlar evrensel bir yaklaşımın tezahürleridir.
Hem Resul-i Ekrem’in evrensel ahlakını hem Kur'an-ı Kerim’in anlaşılması için hadisin ve
sünnetin vazgeçilmezliğini gösteren ayet-i kerimede şöyle buyurulmuştur:
“Biz seni ancak alemlere rahmet olarak gönderdik.”
51

49 Buhârî, Ahkâm, 43.
50 Müslim, Îmân, 164.
51 Enbiya suresi, 107. ayet.

49