Page 4 - İslam Ahlâkı 6. Ünite

ADAB-I MUAŞERET 6. ÜNİTE

Selam vermenin toplumsal hayatta çok önemli olmasının sebebi, insanlara “Benden sana
zarar gelmez.” mesajı vermesindedir. İletişime güleryüzle ve selam verilerek başlanması, hiç
şüphesiz birçok zorluğu kolaylaştırır. Selam ile insan, diğer insanların farkına vararak hayatın
zorluk ve kolaylığını, sevinç ve üzüntüsünü paylaşmış olur. Sevgili Peygamberimiz (s.a.v) ken-
disine “İslam’ın en güzel ve hayırlı davranışı nedir?” diye sorulduğunda şu karşılığı vermiştir:
“İnsanlara yemek yedirmen tanıdığın, tanımadığın herkese selam vermen.” 445
Selamlaşmak insanlar arasındaki ilişkilerin düzeyini artırmaktadır. Çünkü selamlaşmak
sadece kuru bir lafız değil, başkalarının farkında olunduğunun en güzel ifadesidir. Selam ile
başlayan ilişkiler insanların hâllerini sormaya, işlerinin durumundan bahsetmeye, arkadaşlar
arasında sohbete vesile olmaktadır.

Peygamber Efendimiz (s.a.v), selam vermenin adabını, usulünü de beyan etmiş, bu konu-
da bizim için en güzel örnek olmuştur. Kimin kime selam vermesi gerektiğini şu şekilde ifade
etmiştir: “Küçük olan büyüğe, binitli olan yaya yürüyene, yürüyen oturana, sayıca az olanlar da
446
çok olanlara selam vermelidir.” Buna ilaveten aynı derece ve yaştaki insanlar karşılaştıkları
zaman önce selam verenin daha faziletli olduğunu bildirmiştir: “İnsanların Allah katında en
makbulü ve ona en yakın olanı, önce selam verendir.” 447

Resulullah (s.a.v), müminlerin bulunduğu bir meclise giren kimsenin, oradan ayrılırken de
selam vermesi gerektiğini ifade etmektedir. Bu konuda bir hadis-i şerifinde şöyle buyurmak-
tadır: “Sizden biriniz bir meclise vardığında selam versin. Oturduğu meclisten kalkmak istediği
zaman da selam versin. Önce verdiği selam, sonraki selamından daha üstün değildir.” 448

Selam verildiğinde aynıyla veya daha güzel bir şekilde karşılık verilmelidir. Mesela “Se-
lamün aleyküm” diyen bir kimseye “Ve aleyküm selam ve rahmetullâhi ve berekâtüh” gibi
ifadelerle veya en azından “ve aleyküm selam” diyerek karşılık verilmelidir. Ayet-i Kerime’de;
“Bir selam ile selamlandığınız zaman, ondan daha güzeli ile selamı alın veya aynıyla
karşılık verin. Şüphesiz Allah her şeyin hesabını hakkıyla yapandır.” buyrulmaktadır.
449
Ayrıca âlimler de bu ayete binaen selam
vermenin sünnet, almanın ise topluluğa NERELERDE SELAM VERİLMEZ?
farzıkifâye, tek kişiye farzıayn olduğunu Temiz olmayan yerlerde selam verilmez. Çünkü
belirtmişlerdir. selam Allah’ın (c.c.) isimlerindendir.
Herhangi bir haramı işleyene selam verilmez.
Netice olarak selamlaşmak, toplum- Abdest alma, namaz kılma ve Kuran okuma
sal düzenin selameti için büyük önem esnasında selamlaşmak uygun değildir.
taşımaktadır. İnsanlar arasındaki iletişim Selama karşılık veremeyecek durumdakilere selam
sorunlarının çözümünde, arkadaşlar ara- verilmez.
sındaki kızgınlık ve küskünlüklerin gideril- (Müslim, Mesâci, 34; Riyazü’s-Sâlihîn Tercümesi,
mesinde selamın etkisi büyüktür. Muhab- C 2, s. 242-243)
betin, paylaşma ve dayanışmanın artması
ve devamı için selamı yaymamız gerek-
mektedir.

445 Buhârî, Îman 20; Müslim, Îman 63.
446 Buhârî, İsti’zân, 5-6.
447 Ebû Dâvûd, Edeb, 133.
448 Ebû Dâvûd, Edeb, 139.
449 Nisa suresi, 86. ayet.
145