Page 17 - İslam Ahlâkı 6. Ünite

6. ÜNİTE ADAB-I MUAŞERET

Ebû Said el-Hudrî (r.a.) anlatıyor:
“Allah Resulü ile bir yolculukta beraber iken
devesi üzerinde bir adam çıkageldi. (Yardım
talebiyle) sağına soluna bakınmaya başladı.
Bunun üzerine Resulullah (s.a.v); ‘Yanında fazla
binek hayvanı olan olmayana versin, fazla azığı
olan da olmayana versin!’ diye hemen hemen her
çeşit malı saydı. Öyle ki biz, hiçbir malın fazlasında,
hiçbirimizin hakkı olmadığı düşüncesine kapıldık.”
(Müslim, Lukata, 18.)

lah’ım! Biz bu yolculuğumuzda senden iyilik ve takva, bir de hoşnut olacağın amellere muvaffak
kılmanı dileriz. Ey Allahım! Bu yolculuğumuzu kolay kıl ve uzağı yakın et! Ey Allah’ım! Yolculuğun
zorluklarından, üzücü şeylerle karşılaşmaktan ve dönüşte malımızda, çoluk çocuğumuzda kötü
hâller görmekten sana sığınırım.” Yolculuktan döndükten sonra Peygamberimiz (s.a.v) aynı
duaya şu ifadeleri eklerdi: “Biz yolculuktan dönen, tövbe eden, kulluk yapan ve Rabb’imize
hamd eden kişileriz.” 503

Yolculuğun meşakkatli olup birçok güçlükle karşılaşma ihtimali bulunmaktadır. Bu se-
beple yolculuğa yalnız çıkmamaya gayret gösterilmelidir. Farklı sebeplerle insan yardıma
muhtaç olabilir, beklenmedik durumlarla karşılaşabilir. Dolayısıyla yolculuk esnasında yar-
dımlaşmak da ayrı bir önem arz etmektedir. Peygamber Efendimiz’in (s.a.v) bu konuda tav-
siyeleri bulunmaktadır. Nitekim Allah Resulü bir gazveye çıkacağı zaman, “Ey Muhacirler ve
Ensar topluluğu! Malı ve akrabası olmayan kardeşleriniz vardır. Her biriniz onlardan bir veya
iki üç kişiyi yanına alsın.” buyururdu.
504
Yolculukta, yorgunluk ve sıkıntıdan dolayı kırgınlıklar olabilmektedir. Bu sebeple yol-
culuk esnasında sabırlı ve nezaketli olmaya, münakaşa ve kötü sözlerden uzak durmaya
özen gösterilmelidir. Yolculuk bittikten sonra hemen eve dönmeye gayret edilmelidir. Zira
kişinin ailesinin onun üzerinde hakları bulunmaktadır. Onları ihmal etmemek ve bir an önce
sorumlulukları yerine getirmek için oyalanmamak gerekir. Sevgili Peygamberimiz (s.a.v),
“Yolculuğa çıkan biri işi bitince evine dönmekte acele etsin.” buyurarak bu konunun önemini
505
ortaya koymuştur.

Yolculuktan döndükten sonra, sağ salim dönmeyi nasip ettiği için Allah Teala’ya şükret-
meyi unutmamak gerekir. Sevgili Peygamberimiz (s.a.v), yolculuktan döndüğü zaman ilk
olarak mescide uğrar ve iki rekat namaz kılardı. Namaz, insanı her türlü maddi ve manevi
506
pisliklerden arındırdığı için hem bedeni hem de ruhu dinç kılar. Böylelikle yolculuk yorgun-
luğunu giderir; neşe ve huzur verir. Peygamber Efendimiz’in (s.a.v) hayatı her alanda bize
örnektir. Yolculuklarımızda da onun uygulamalarını kendimize rehber edinmeliyiz.

503 Müslim, Hac, 425; Ebû Dâvûd, Cihad, 72.
504 Ebû Dâvûd, Cihad, 34.
505 Buhârî, Umre, 19; Müslim, İmâre, 179.
506 bk. Buhârî, Meğâzî, 79.
158