Page 17 - İslam Kültür ve Medeniyeti 5. Ünite

V. ÜNİTE
İSLAM KÜLTÜR VE MEDENİYETİNDE SANAT

Dinî (Cami-Tekke) Musikisi: Cami musikisi enstrümana yer vermeden, yalnızca insan sesi
üzerinden icra edilir. Tekke musikisinin icrasında ise enstrüman kullanılır.

Camide Kur’an-ı Kerim tilavetinin yanında müezzinlerce yapılan tesbihat, tekbir, salavat, salâ,
ilahi güzel sesle okunur. Osmanlı Dönem’i’nde her hicri ay için bestelenmiş ayrı ilahiler vardı. İlahi-
ler, koro hâlinde okunmak üzere bestelenmişlerse cumhur ilahi adını alırlardı. Bayram günlerinde
okunagelen bayram tekbiri Buhûrîzâde Mustafa Itrî Efendi tarafından segâh makamında bestelen-
miştir.

Tekke musikisinde zikir ön plandadır. Musiki zikrin devamlılığını sağlayan bir görev üstlenmiş-
tir. Tekkelerde yapılan zikirlerde seslere, ritmin yürütülmesi amacıyla, kudüm, bendir, ney, rebab
gibi enstrümanlar eşlik eder. Tekkelerde sema’ meşki ve musiki eğitimi verilir. Tekkeler musikinin
32
gelişmesinde yüzyıllar boyu bir ocak görevi yapmıştır. 33

Osmanlılarda musikinin icra alanlarından biri de mehterdir. Mehter, dünyanın en eski askerî
bandolarından biri olarak kabul edilir. Mehter takımı, savaş zamanında askerlere cesaret vermek
ve düşmana korku salmak amacıyla orduyla birlikte sefere çıkardı.

Mehter takımı

32 Nuri Özcan, “Türk Din Musikisi,” 221, 226.
33 Cinuçen Tanrıkorur, Osmanlı Dönem’i Türk Musikisi, s. 27.

100