Page 20 - İslam Kültür ve Medeniyeti 4. Ünite

IV. ÜNİTE
İSLAM KÜLTÜR VE MEDENİYETİNDE İLİM

Araştırma ve gözlem, ilim kapısının iki anahtarıdır. İslam Kültür ve Medeniyeti,
günümüzde özgün üretimi gerçekleştirecek potansiyeli barındırmaktadır. Fotograf: İstanbul Üniversitesi giriş kapısı.

Başta İtalya, İspanya ve Fransa’da olmak üzere kurulan üniversitelerde Müslümanların elde
ettikleri bilgi birikimini tercüme faaliyetiyle aktarma yoluna gidilmiştir. İbn Sina’nın öğretileri üze-
rine kurulan Bologna Üniversitesi, Napoli Üniversitesi, Tübingen, Oxford ve Cambridge Üniversi-
teleri, antik Yunan kültürü de dahil olmak üzere felsefe, tıp ve diğer ilimlerde Arapçadan Avrupa
dillerine tercüme hareketinin merkezleri olmuşlardır.
34

Fatımilerden günümüze kadar devam eden Mısır’daki Camiatu’l-Ezher ile İstanbul’un fethin-
den sonra inşa edilen Sahn-ı Seman Medreseleri’nin devamı olan İstanbul Üniversitesi gibi ku-
rumlar, beş yüzyılı aşkın süre yaşayan dünyadaki sayılı ve saygın ilim kuruluşlarındandır. İslam
Kültür ve Medeniyetinde hayatın içinde bir ilim faaliyeti sunan külliye modeli, Müslümanların ilim
faaliyetleri için çağlar boyunca teori-pratik birlikteliğiyle başarısını sürdürmüştür.

Üniversiteler dışında farklı sivil toplum kuruluşları, bilimsel araştırma enstitüleri ve müze-
ler, İslam dünyasında ilmî faaliyetlerin yürütüldüğü kurumlar olarak işlev görmektedir. Topkapı
Sarayı’nın bahçesi içerisindeki Has Ahırlar olarak bilinen bölümde 2008 yılında kurulan İstanbul
İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi bir model olarak daha önce Prof. Dr. Fuat Sezgin tarafından
Frankfurt’ta kurulan müzenin bir benzeridir. Aynı zamanda İslam bilim tarihi çalışmalarının yapıl-
dığı vakıf çatısı altında dünya çapında bilim adamlarınca önemli atölye çalışmaları yürütülmekte
olup kaynak eserlerde çizimleri verilen dönemlerinin özgün icatları olan aletler, birebir aslına uy-
gun şekilde yeniden imal edilmekte ve sergilenmektedir .

34 bk. Muhittin Macit “Tercüme Hareketleri” TDV Ansiklopedisi, C.40, s.498-504

80