Page 59 - Tefsir Okumaları 3. Ünite
P. 59
3. ÜNİTE
66- Orası cidden ne kötü bir yerleşme ve ikamet yeridir.
67- (O kullar), harcadıklarında ne israf ne de cimrilik ederler; ikisi arasında orta bir yol tu-
tarlar.
Önceki ayetlerde Allah’a (c.c.) secde etmekten yüz çeviren inkârcılardan ve onların
özelliklerinden haber verilmektedir. Burada ise cennet mertebelerinin en yükseklerini kazanan
Rahmân’ın has kullarından bahsedilerek iki grup arasında bir karşılaştırma yapılmaktadır.
Rahmân’ın kulları, yeryüzünde vakar ve tevazu ile yürüyen kimselerdir. Cahiller on-
lara laf attıkları zaman, “Selâm!” derler.
Bu ayetlerde güzel vasıfları sayılan kullar, Allah’ın (c.c.) rahmet ve sevgisini kazandıkları
için Rahmân sıfatına nispet edilmişlerdir. Allah’ın (c.c.) sevdiği o kullar yeryüzünde hiç kimseye
bir zararları olmadan mütevazi bir şekilde vakarla yürürler. Yürümelerinde hiçbir kibir ve üstünlük
belirtisi olmaz. Bunun Allah (c.c.) tarafından sevilmediğini bilirler. Kur’an’da şöyle buyrulmuştur:
“Küçümseyerek insanlardan yüz çevirme ve yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Zira Allah
(c.c.), kendini beğenmiş övünüp duran kimseleri asla sevmez.” 126 Boynu bükük, hasta, zayıf
insanlar gibi de yürümezler. Yürüyüşlerinde itidal, ağırbaşlılık, sevecenlik ve tevazu bulunur. Ca-
hil, düşüncesiz, kaba insanlar kendilerine laf attıklarında onlara aynısıyla cevap vermezler, on-
ların seviyelerine inip tartışmazlar. Sözlü sataşmalar karşısındaki tavırları selam olsun demekle
yetinmektir. Burada cahil kelimesiyle okuma yazma bilmeyen değil kaba ve küstah kişiler kaste-
dilmiştir. Rahmânın kulları kendilerini kızdıran, sinirlendiren kaba insanlara bile kin tutmazlar ve
intikam duygusu beslemezler. Böylelerine sadece esenlik dilerler. Yüce Allah (c.c.) razı olduğu
kullarının boş işler ve cahil kimselerle olan münasebetlerindeki tavırlarını başka ayetlerde şöyle
bildirmektedir: “Onlar boş söz ve lüzumsuz işlerden yüz çeviriler.” Boş sözü işittikleri va-
127
kit ondan yüz çevirirler ve, “Bizim işlerimiz bize, sizin işleriniz de size. Size selam olsun!
Biz kendini bilmez cahillerle düşüp kalkmak istemiyoruz!” derler 128
ÖĞRENELİM
Hz. Peygamber (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “Namaza (bile) gittiğinizde koşarak gitmeyin;
vakar ve sükûnetle yürüyerek gidin. Yetiştiğinizi (imamla) kılın; kaçırdığınızı (kalkıp) tamam-
layın.”
(Buhari, Ezan, 20)
Mücahid’e göre ayette geçen “Selam” kelimesi uygun ve yerinde söz söylemek demektir. 129
Bu manaya göre cahillerin sözlü sataşmalarına karşı onlara uygun bir dille cevap verilmelidir.
126 Lokmân suresi, 18. ayet.
127 Mü’minûn suresi, 3. ayet.
128 Kasas suresi, 55. ayet.
129 Kurtubi el-Camiu li-Ahkami’l-Kur’an, C 12, s.600-604.
175
