Page 37 - Tefsir Okumaları 3. Ünite

3. ÜNİTE

82
Zekat kelimesinin sözlük anlamından yola çıkarak burada anlatılan zekatın, kişiyi günah-
lardan arındırmak ve temizlemek olduğu da söylenmiştir. Ancak bu, zekatın, malın bir kısmını
Allah (c.c.) için vermenin gerekliliği anlamına gelmesine engel teşkil etmemektedir. Zekat bir
83
taraftan Allah (c.c.) için yapılan bir ibadettir, diğer taraftan toplumdaki sosyal adaleti tesis eden,
yardımlaşma, fedakarlık, merhamet, sevgi, cömertlik gibi duyguları ortaya çıkaran ve bunların

yaşanmasına sebep olan sosyal bir olaydır. Kur’an-ı Kerim’de zekatın geçtiği otuz ayetin yirmi
yedisinde namaz ve zekat beraber yer almaktadır. Böylece namaza verilen önem kadar zekata
da önem verilmesi gerektiği vurgulanır.

Ayette geçen “yaşadığım sürece” ifadesi BULALIM-İNCELEYELİM

Hz. İsa’nın (a.s.) ölümlü olduğuna ve bu nedenle Önceki ümmetlerin kıldıkları namaz
ilah olamayacağına işaret etmektedir. Yine ölüm- ile ümmet-i Muhammedin namazı ara-
lü olan kişi, tanrının oğlu olamaz. Kendisi namaz sındaki benzerlikleri araştırınız.
ve zekatla yükümlü kılınana da tapılamaz.

“Beni anneme saygılı kıldı; beni azgın bir zorba yapmadı.”

“Anneme ve babama saygılı kıldı.” ifadesi yerine “Anneme saygılı kıldı.” demesi Hz. İsa’nın
(a.s.) babasız olduğuna bir delildir.

Ayette geçen “Cebbar” kelimesi insanlara karşı olan davranışlarında kaba ve kibirli kimse
demektir. “Şaki” ise zarara uğramış, davranışları kendisi için bir leke ve elem kaynağı olan kişi
84
demektir. Hz. İsa (a.s.) bu vasıflardan uzak olduğunu açıklarken bir taraftan da Allah’ın (c.c.)
bu özelliklerden insanları sakındırdığını anlatmıştır. Hz. İsa (a.s.) insanlar arasında en çok iyilik

yapan, annesine karşı son derece şefkatli davranan bir evlattı.

Ayette, namaz ve zekatın emredilmesinden sonra anneye iyilik yapılmasının istenmesi
oldukça önemlidir. Allah’a (c.c.) kulluk insanın tüm hayatını kuşatmalıdır. Namaz gibi bedensel
ibadetler, zekat gibi mali ibadetler, başta anne-baba olmak üzere insanlara güzel muamelede

bulunma gibi sosyal davranışlar Allah’a (c.c.) kulluğun tezahürleridir.

ÖĞRENELİM

Yüce Allah (c.c.) şöyle buyurmaktadır: “İnsana da, anne babasına iyi davranmasını em-
rettik. Annesi, onu her gün biraz daha güçsüz düşerek karnında taşımıştır. Onun sütten ke-
silmesi de iki yıl içinde olur. (İşte onun için) insana şöyle emrettik: “Bana ve anne babana
şükret. Dönüş banadır.”
(Lokmân suresi,14.ayet)

82 bk. Dini Terimler Sözlüğü, “Zekat” maddesi, s. 498.
83 Taberi, Taberi Tefsiri, C 5, s. 408.
84 Çelik, Hakkın Daveti, C 3, s. 257.

153