Page 31 - Fıkıh Okumaları 3. Ünite

FIKIH OKUMALARI

Nezir (adak) tavafı: Herhangi bir sebeple adanmış olan tavaftır. Bu tavafı yapmak vacip-
tir.

Tahiyyetü’l-mescid tavafı: Tahiyyetü’l-mescid namazı yerine, Mescid-i Harama her ne
zaman gidilse hürmeten ve mescidi selamlamak için yapılan nafile tavaftır.
Nafile (tavavvu’) tavaf: Mekke’de bulunan süre içinde, hacla ilgili olarak yapılması gere-
ken tavaflar dışında, fırsat buldukça Allah rızasını kazanmak niyetiyle zaman zaman yapılan
tavaf.

Tehallül: İhramdan çıkmak, ihram yasaklarının sona ermesi demektir. Hac ve umre için
ihrama giren kimse, belirli menâsiki eda ettikten sonra tıraş olarak ihramdan çıkar.

Telbiye: Lebbeyk, Allâhümme lebbeyk, lebbeyke lâ şerîke leke lebbeyk, inne’l-hamde
ve’nni’mete leke ve’l-mülk, lâ şerîke lek. “Rabbim, davetine sözüm ve özümle tekrar tekrar
icabet ettim, emrine boyun eğdim. Rabbim senin davetine icabet, boynumun borcudur. Se-
nin eşin ve ortağın yoktur. Rabbim, bütün varlığımla sana yöneldim. Hamd senin, nimet se-
nin, mülk de senin. Bütün bunlarda eşin ve ortağın yoktur senin.” demektir. Telbiye yüksek
sesle söylenir; hanımlar, gerek telbiye gerek diğer dua ve zikirlede seslerini yükseltemezler.
Telbiye, ihramlı bulunulduğu sürece, ayakta, otururken, yürürken, binek üzerinde, her hâlde
ve her fırsatta yapılabilir. Telbiye, hacda Zilhicce’nin 10’uncu (bayramın birinci günü) Akabe
Cemresi’ne taş atmağa başlamakla; umrede ise umre tavafına başlamakla son bulur, daha
sonra yapılmaz.

Teşrik tekbirleri: Kurban Bayramı arefe günü sabah namazından başlayıp, bayramın
dördüncü günü ikindi namazına kadar farz namazların ardından okunan tekbirlerdir. Teşrik
tekbirleri, Hanefi mezhebinde vacip, Şâfiî mezhebinde sünnettir.

Udhiyye: Kurban Bayramı’nda
belirli şartları haiz kimseler tara-
fından kesilen kurbandır.

Umre: Belirli zamana bağlı
olmayarak, ihrama girip Kâbe’yi
usulüne göre tavaf ve Safâ ile
Merve arasında sa’y etmekten
ibaret olan ibadettir.

Vakfe (Vukuf): Belirli bir yer-
de, belirli süre kalmak demektir.
Hacda, Arafat ve Müzdelife deni-
len iki yerde vakfe vardır. Bunlar-
dan “Arafat vakfesi” haccın rüknü Gerekli şartları taşıyan Müslümanların, ömründe
olup, farzdır. “Müzdelife vakfesi” bir defa haccetmeleri farzdır.
ise vaciptir. 45

45 Hac kavramları ile ilgili geniş bilgi için bk. İrfan Yüce, Hac Rehberi, Ankara 1997.

80