Page 43 - Fıkıh 4. Ünite

4. Ünite - İbadat

Zekâta Tâbi Mallar

Zekât, her çeşit ürün ve maldan verilmez. Kişilerin zen-
ginliğini ortaya çıkaran ve piyasada olan ticari mal ve ürün-
lerden verilir. Bu mal ve ürünler şunlardır:
a. Altın, Gümüş ve Nakit Para:

Altının nisabı, yirmi miskaldir (80,18 gr.). Gümüşün nisa-
bı ise iki yüz dirhemdir (595 gr.). Para ve dövizler 80,18 gram
altın değerine ulaştığında zekâta tâbidir. Bu miktardan daha
fazla para, bir kişinin yanında, bankada vs. bulunur ve üze-
rinden de bir kamerî yıl geçerse kırkta bir yani % 2,5 zekât
verir. Nakit paranın zekât hesabı

Hanefi mezhebinde altın ve gümüş yatırım aracı kabul altın ile ölçülür.
edildiğinden para gibi değerli kabul edilmiştir. Bu yüzden,
başta kadınların zinet ve süs eşyaları olmak üzere kap-
kacak, külçe ve tablo gibi her çeşit altın veya gümüş eşya
zekâta tabidir. İnci, zümrüt ve yakut gibi zinet ve süs eşyaları
para gibi değerlendirilmediğinden ticaret malı olmadıkları Zekât mal olarak verilirken
sürece zekâta tabi sayılmazlar. orta kalite ve orta değerde
olandan verilir. Kalitesiz
Şâfii mezhebine göre kadınların süs amaçlı kullandıkla- ve düşük değerde olandan
rı başta değerli taşlar olmak üzere altın ve gümüş takılar verilmez. Yüce Allah şöyle
zekâta tabi değildir. Erkeklerin sahip olduğu altın ve gümüş buyurmaktadır:
mücevheratın zekâta tabi olduğunda ise icma vardır. “Ey inananlar! Kazandıkları-
nızın iyilerinden ve size yerden
b. Ticaret Malları ve Hisse Senetleri: çıkardıklarımızdan infak edin.
Ticaret yoluyla kâr etmek için bulundurulan her çeşit Gözünüzü yummadan ve seve-
mal, zekâta tâbi olur. Bunları sayı ile sınırlamak müm- rek alamayacağınız derecede
kötü ve değersiz şeyleri vermeye
kün değildir. Konfeksiyon ürünleri, gıda maddeleri, inşaat kalkmayın. Allah’ın müstağni
malzemeleri, tekstil ürünleri, temizlik malzemeleri, mar- ve övülmeye lâyık olduğunu
ketlerde satılan mallar, acente ve galericilerin kendi mül- bilin.”
kiyetlerinde bulunan araçlar vb. ticaret niyetiyle elde bulun- (Bakara suresi, 267. ayet)
durulursa zekâta tâbidir. Hangi cinsten olursa olsun ticaret
mallarının değeri, altının nisabına ulaşırsa zekâtının veril-
mesi gerekir. 71

Fabrika binası ve makineleri, servis araçları gibi artıcı ol-
mayan sabit sermaye üzerine zekât gerekmez. Fakat borç-
lar düşüldükten sonra ticarete konu olan nakit para, ham-
madde, mamul ya da yarı mamul tüm ekonomik değerler, yıl
sonu değerleri üzerinden zekâta tabi olur.
Ticari amaçla elde tutulan ev, dükkân, iş yeri gibi binalar
Altın ve gümüş yatırım aracı
ve bütün gayrimenkuller ile satmak için alınan ihtiyaç fazla- olduğundan zekâtı % 2,5 olur.
sı arabaların değerleri üzerinden 1/40 (yani % 2,5) oranında
zekâtlarının verilmesi gereklidir. Bir mal satılmasa bile sa-
tış için ilan verilmiş veya satış için bir başkasına yetki veril-
mişse ticaret malı kabul edilir ve zekâta tabi olur.
71 bk. Bakara suresi, 267. ayet.

105