Page 15 - Dinler Tarihi 3. Ünite
P. 15

DİNLER TARİHİ




             1.3. Yahudiliğin Ritüelleri, Sembolleri ve Kutsal Mekânları


             Günlük, Haftalık ve Yıllık Ritüeller

             Yahudilikte dinî ritüeller, günlük, haftalık ve yıllık olmak üzere bireysel veya cemaat hâlinde yapılır.

                                        Günlük, Haftalık ve Yıllık Ritüeller



                   Günlük                           Haftalık                        Yıllık

             Günlük  ritüel,  evde  birey-
             sel  veya  mabette  cemaat      Şabat  (Cumartesi),  haf-          Yıllık ritüeller, dinî
             halinde,  sabah,  öğleden       tanın  en  kutsal  günüdür.        bayramlardır.
             sonra  ve  güneş  battıktan     Bu  günde  Yahudiler  hiç-
             sonra  dua  etmekten  iba-      bir  iş  yapmazlar.  Bunun
             rettir. Günlük ritüellerin te-  nedeni,  Yahudi  inancına
             melini "Şema Yisrael" (Din-     göre Tanrı’nın dünyayı altı
             le  İsrail)  duası  ile  Amida   günde yaratmış ve yedinci
             oluşturur.  Amida,  ritüelin    gün, yani Cumartesi günü
             ayakta yapılan bölümüdür.       dinlenmiş olmasıdır. Tanrı
             Erkekler,  sabah  ritüelinde,   bu günü Yahudiler için bir
             diğer vakitlerden farklı ola-   dinlenme  ve  ritüellerini
             rak  başlarına  ve  omuzlara    yerine  getirme  günü  ilan
             Tallit  örterler.  Aynı  şekil-  etmiştir.  Cumartesi  çalış-
             de  Cumartesi  haricindeki      ma  yasağı,  Cuma  akşamı
             günlerde, sabah ritüelinde      günbatımında  başlar  Cu-
             sol  kollarına  ve  alınlarına   martesi akşamı sona erer.
             Tefilin  bağlarlar  (Abdur-
             rahman  Küçük,  “İbadet”,
             Türkiye Diyanet Vakfı İslam
             Ansiklopedisi, C 19, s. 239).

                                                                         Sukot bayramı için hazırlanan bir çadır.
                        NOT EDELİM
                                                                     BİLGİ KUTUSU
               Şabat      (Cumartesi)     Yasakları:
            Yahudilerin  Şabat  günü  yapması  yasak       Sinagog: Süleyman Mabedi’nin yıkılmasından
            olan 39 tür iş vardır.                      sonra  Yahudilikte  mabed  olarak  sinagog
               Kutsal metinlerde yer alan yasaklardan   ortaya  çıkmıştır.  Sinagog,  hem  cemaat  hem
            bazıları:  Toprağı  sürmek,  tohum  ekmek,   de  cemaatin  toplandığı  yer  demektir.  İbranice
            ekin  biçmek,  hamur  yapmak,  fırında      karşılığı "keneset"tir. Türkçe’de ise "havra" olarak
            pişirmek, düğüm atmak, düğüm çözmek,        isimlendirilir.
            dikiş  dikmek,  dikiş  sökmek,  avlanmak,          (Adem Özen, Yahudilikte İbadet, s. 86-87)
            yazmak, silmek, inşa etmek, yıkmak, ateş
            yakmak, ateşi söndürmek ve benzeri.                               İsrail Bayrağı:
               Günümüzde  bu  yasaklara  yenileri                             1948    yılında   kabul
            ilave  edilmiştir.  Örneğin,  araba,  telefon                     edilen  İsrail  bayrağında,
            ve  elektrikli  aletler  kullanmak,  ışığı  açıp                  Birinci Siyonist Kongresi
            kapamak,  asansör  düğmesine  basmak                              için   hazırlanan   bir
            gibi.                                                             tasarım  esas  alınmıştır.
               http://www.sevivon.com/index.                                  Mavi  çizgili  tallit  ile
            php?option=com_content&task=-                                     Davut       Yıldızı’ndan
            view&id=2651&Itemid=213#Content                                   esinlenilmiştir  (Kollektif,
                                       (02.05.2017)                           Dinler Kitabı, s. 197).


                                                        61
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20