Page 17 - 12. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 2. Ünite

2. Ünite ANADOLU'DA İSLAM

göre Kalliakra (Bulgaristan), Babadağı (Romanya), Blagay (Hersek), Ohri (Makedonya), Kruya
(Akçahisar/Arnavutluk), Rumeli Feneri (İstanbul), Babaeski (Edirne), Bor (Niğde), Diyarbakır,
Tunceli ve İznik gibi merkezlerde olmak üzere Sarı Saltuk’un pek çok türbesi bulunmaktadır. 44

OKUMA PARÇASI

SARI SALTUK TÜRBE VE MAKAMLARI

Tarihî ve edebî eserlerde Sarı Saltuk’un Türk milleti üzerindeki tesirinin göstergesi
türbe ve makamlardır. Anadolu’nun doğusundan başlayıp Balkanlar'a kadar uzanan
coğrafyada Sarı Saltuk’un türbe ve makamları varlığını sürdürmektedir. Saltuknâme'de,
Sarı Saltuk’un on iki mezarı olduğu belirtilmektedir.

Sarı Saltuk, beylerin ve
kralların kendisinin mezarına sa-
hip çıkmak isteyeceklerini söy-
leyerek her isteyene verilmek
üzere birer tabut hazırlamalarını
vasiyet etmiştir. Sarı Saltuk’un
mezarını kendi ülkesinde bulun-
durmak isteyen beylere verilmek
üzere on bir tabut hazırlanır. Çev-
redeki beylerden ve krallardan
her isteyene bir tabut verilir.
Tabutu alan, ülkesine dönerek 12.1.15. Sarı Saltuk (Blagay) Tekkesi/Bosna Hersek
cenazeyi defneder. Saltuknâmeye göre Sarı Saltuk’un tabutunu alarak ülkesine götüren
krallar ve beyler şunlardır: Tatar Hanı, Eflâk, Boğdan, Rus, Üngürûs (Macar), Leh (Polonya),
Çeh (Çek), Bosin (Bosna), Beravati (Hırvat), Karnata Baba ve Edirne’ye gömülen tabutlarla
mezar sayısı böylece on ikiye ulaşmaktadır.

(Şükrü Haluk Akalın, Anadolu ve Balkanlarda Sarı Saltuk, http://turkoloji.cu.edu.tr/CAGDAS%20TURK%20LEHCELERI/6.
php, 15.02.2018)

Hacı Bayram-ı Veli

Hacı Bayram-ı Veli, kesin olmamakla birlikte 1340 yılında doğmuş; 1430 yılında vefat
etmiştir. Gençlik yılları boyunca tefsir, fıkıh, hadis, tasavvuf, matematik, astronomi, felsefe,
edebiyat ve dil dersleri aldı. Ankara’da Kara Medrese'de müderrislik (profesörlük) yapmıştır.
Tasavvuf eğitimi için Somuncu Baba'nın yanına gitmiştir. Şeyhinin yanında on yıl kalan Hacı
Bayram, şeyhinin manevi terbiyesi altına girdikten sonra, kendini her yönüyle topluma
45
adamış, toplum için çırpınmış ve tasavvuf ile diğer ilimleri birleştirerek yeni bir bakış açısı
oluşturmuştur.
Somuncu Baba’ya bağlandıktan sonra Hacı Bayram-ı Veli, toplumun ezasına, sıkıntısına,
problemlerine çözüm amacıyla yoksullara, yetimlere, gariplere, yolda kalmışlara ve ilim
talebelerine yardım faaliyetlerine başlamıştır. Şehrin içinde çarşılarda dolaşarak esnafın zekât ve
sadakalarını toplar, sonra da onu ihtiyaç sahiplerine ulaştırırdı. Orta Asya tasavvuf geleneğinin

44 Machiel Kell, “Sarı Saltuk”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 36, s. 147-149.
45 Selçuk Eraydın, Tasavvuf ve Tarikatlar, s. 409.
62