Page 15 - 10. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 4. Ünite

5. TUTUM VE DAVRANIŞLARDA ÖLÇÜLÜ OLMAK

Ölçülü olmak ifadesinden ne anlıyorsunuz?

Hayat inişli çıkışlı bir yol gibidir. İslam ahla-
kı insanı yüceltmek ister. Onu tutum ve dav-
ranışlarında olgunluğa ulaştırmayı amaçlar.
Buna erdem denir. Erdemli olmak ölçülü
olmaktır. Ölçülü olmak da dengeli hareket
etmek ve aynı zamanda tutum ve davranış-
larda aşırılıktan uzak durmaktır.
Allah (c.c.) her şeyi bir ölçüye göre düzen-
lemiştir. Kur’an-ı Kerim’de Yüce Allah’ın
evrende bir denge kurduğu ve bu dengenin
bozulmaması gerektiği belirtilir. Şöyle buy-
rulur: “... O, dengeyi koydu, sakın dengeyi Görsel 4.13 : İnsan ölçülü olunca hedefine ulaşır.
bozmayın. Adaletle hareket edin ve ölçü-
yü bozmayın.”
60
Yüce Allah İslam’ın orta yolu benimsediğini,
Müslümanların da “dengeli bir ümmet” ol-
duğunu ifade etmiştir. Kur’an-ı Kerim bunu
“… sizi dengeli (vasat) bir ümmet yap-
tık…” buyruğuyla dile getirir. Dengeli üm-
61
met “inancında, ahlakında, her türlü tutum
ve davranışlarında doğruluk, dürüstlük ve
adalet çizgisinde kalmayı başaran sağduyu-
lu, ölçülü, insaflı, uyumlu nesil ve toplum”
anlamına gelir.
62
Ölçülü olmak aynı zamanda orta yolu tut-
turmaktır. Ne eksik ne fazla, bir işi kara-
rınca yapmaktır. Eski dilde buna itidal den- Görsel 4.14: Ölçülü olmak bir işi kararınca yapmaktır.
mektedir. Tüm bilge insanlar hayatlarında
itidali, orta yolu tutturtmayı hedeflemişler-
dir. Bu aynı zamanda Hz. Peygamber’in Müslümanlara tavsiye ettiği bir ilkedir. Bir hadiste
şöyle buyrulur: “Orta yolu tutunuz, amellerinizi mükemmelleştirmeye ve Allah’a yakın
olmaya gayret ediniz.”
63
Ölçülü olmanın en güzel örnekleri peygamberlerdir. Onların hayatları insani faziletlerle
doludur. Onlar doğruluktan ayrılmamış ve günah işlememişlerdir. Ölçülü yaşamışlar ve
çevrelerine de bunu tavsiye etmişlerdir. Örneğin Şuayb (a.s.) peygamber kavmine şunları
tavsiye etmiştir: “… Ey kavmim! Allah’a kulluk edin; sizin için O’ndan başka ilah yoktur.

60 Rahmân suresi, 8-9. ayetler.
61 Bakara suresi, 143. ayet.
62 Hayreddin Karaman, Mustafa Çağrıcı, İbrahim Kafi Dönmez, Sadrettin Gümüş, Kur’an Yolu, C 1, s. 229.
63 Buhârî, Rikâk, 81.
104