Page 10 - 10. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 4. Ünite

Türkçede kara çalmak, çamur atmak ve leke sürmek gibi deyimlerle ifade edilir. İnsa-
nı yalan ve iftiraya götüren en önemli nedenlerden biri karşılaştığımız olaylar ve kişiler
hakkında bilgi sahibi olmadan konuşmaktır. Yüce Allah Kur’an-ı Kerimde yalan ve iftiranın
önüne geçmek için insanların bilgi sahibi olmadıkları şeyler hakkında konuşmamalarını
öğütler. “İyice bilmediğin bir şeyin ardına düşme! Çünkü kulak, göz, kalp bunların hep-
si yaptıklarından sorumludur.” ayeti ile insana ulaşan haberlerin araştırılmasını ister.
34
33
Düşünelim-Konuşalım

İftiraya maruz kalan bir kişinin duygu ve düşüncelerini empati yaparak
değerlendiriniz.

O halde insan duyduğu şeyleri süzgeçten geçirmeli, o şekilde konuşmalıdır. Hz. Peygamber
35
“Her duyduğunu söylemesi kişiye yalan olarak yeter.” buyurur. Ayrıca “Her kim Allah’a
ve Rasûlüne inanıyorsa ya hayır söylesin ya da sussun.” buyurarak yalan ve iftiradan sa-
36
kınılmasını istemiştir. İftira başkalarının hayatını karartan ve insanların yaşam dengelerini
sarsan büyük bir vebaldir. Masum bir insanı zor duruma düşürüp onu sıkıntıya sokan bir
davranış olduğu için Allah (c.c.) katında da büyük bir günahtır. Kur’an-ı Kerim bu gerçeği
şöyle ifade eder: “Kim bir hata veya günah işler, sonra onu bir suçsuzun üzerine atarsa
şüphesiz ağır bir iftira suçunu ve apaçık bir günahı yüklenmiş olur.” 37
Mahremiyet ihlali: İslami literatürde buna tecessüs denir. Bu kavram insanların gizli hal-
lerini, ayıp ve kusurlarını araştırmak demektir. Gizli kalması gerekenleri kötü maksatla
araştırmak doğru bir iş değildir. Kur’an-ı Kerim inananların kardeş olduğunu belirtmiş ve
toplumsal birlikteliği bozacak davranışlara karşı uyarılarda bulunmuştur. Başkalarının gizli
hallerini araştırmak toplumsal ilişkilerde huzur bozucu bir durumdur. Bu yüzden Yüce Al-
38
lah “Ey iman edenler! … insanların gizli hâllerini araştırmayın...” buyurmuştur.
Hz. Peygamber de bir hadiste şöyle buyurmuştur: “İnsanların gizli hâllerini araştırırsan ya
aralarına fesat sokmuş olursun ya da aralarında neredeyse fesat çıkmasına neden olmuş
olursun.” 39

Düşünelim-Konuşalım

“Ey inananlar! Evlerinizden başka evlere, izin almadan, seslenip sahiplerine selam
vermeden girmeyiniz. Eğer düşünürseniz bu sizin için daha iyidir. Eğer evde kimseyi
bulamazsanız, yine de size izin verilmedikçe içeriye girmeyiniz. Size “Dönün”
denirse dönün. Bu, sizi daha çok temize çıkarır. Allah yaptıklarınızı bilir.”

(Nûr suresi, 27-29. ayetler.)

Yukarıdaki ayetleri özel yaşamın gizliliği açısından değerlendiriniz.

33 İsrâ suresi, 36. ayet.
34 bk. Hucurât suresi, 6. ayet.
35 Ebû Dâvûd, Edeb, 80.
36 Buhârî, Rikâk, 23; Müslim, İman, 74.
37 Nisâ suresi, 112. ayet.
38 Hucurât sûresi, 12. ayet.
39 Ebû Dâvûd, Edeb, 37.
99