Page 6 - Akaid 7. Ünite

KADER VE KAZAYA İMAN 7. Ünite 7. Ünite

“Kul, hayrıyla, şerriyle kadere inanmadık-
ça, kendine (hayr ve şerden) isabet edecek şeyi D DİKKAT EDELİM
atlatamayacağını, (hayr ve şerden) kaçacak
olan şeyi de yakalayamayacağını bilmedikçe Allah Resul’ü, her türlü tedbiri alarak
iman etmiş olmaz.” insanın fiillerinde irade sahibi olduğunu
26
gösterir fakat aynı zamanda, “Lâ havle
“Sizden birinin yaratılışı, annesinin kar- velâ kuvvete illâ billâh” (Allah’tan gay-
nında kırk günde cenin olur. Sonra bu kadar rı güç ve kuvvet yoktur!) (Müslim, Zikir, 47.)
müddette alaka (embriyo) olur. Sonra bu kadar diyerek güç ve kudreti Allah’a nispet et-
müddette mudga olur. Sonra Allah bir mele- meyi tavsiye ederdi. “Mâşallah” olarak
ği dört kelimeyle gönderir: (Bu melek) rızkını, bilinen, “Allah’ın dilediği olur, dilemediği
ecelini, amelini, şaki veya said olacağını yazar, de olmaz.” (Ebu Davûd, Edeb, 100-101) deme-
sonra ona ruh üflenir. Kendinden başka ilah yi de duasında zikrederdi.
olmayan zata yemin olsun, sizden biri, (haya-
tı boyunca) cennet ehlinin ameliyle amel eder.
Öyle ki kendisiyle cennet arasında bir arşın mesafe kaldığı zaman ona yazısı galebe çalar ve ce-
hennem ehlinin ameliyle amel ederek cehenneme girer. Aynı şekilde sizden biri (hayatı boyunca)
cehennem ehlinin amelini işler. Kendisiyle cehennem arasında bir arşın mesafe kalınca yazısı ona
galebe çalar ve cennet ehlinin amelini işleyerek cennete girer.” 27
“Kuvvetli mümin, Allah nazarında zayıf müminden daha sevgili ve daha hayırlıdır. Aslında her
ikisinde de bir hayır vardır. Sana faydalı olan şeye karşı gayret göster. Allah’tan yardım dile, acz
izhar etme. Bir musibet başına gelirse: ‘Eğer şöyle yapsaydım bu başıma gelmezdi!’ deme. ‘Allah
takdir etmiştir. Onun dilediği olur!’ de! Zira ‘eğer’ kelimesi şeytan işine kapı açar.” 28

Kur’an’da Hicr suresinin 21. ayetinde, “Hiçbir şey yoktur ki kaynağı bizim katımızda olmasın
ve biz hiçbir şey indirmeyiz ki kusursuzca belirlenmiş bir ölçüye, bir uyuma dayanmasın.” buyrul-
muştur. Her şey, Allah’ın (c.c) koyduğu biyolojik, fizikî ve sosyal kanunlara göre hareket etmektedir.
Allah’ın (c.c) kâinattaki uyumu sağlamak için koyduğu yasalara “adetullah” veya “sünnetullah”
denir. Buna kader de denir.
İnsanın yaratılışı da kaderdir. İnsanın sahip olduğu her şey, Allah (c.c) tarafından yaratılan ve
kendisine verilen imkânlardan oluşur. İnsanın, iyilik ve kötülük yapabilecek şekilde yaratılması, akıl
ve irade gücünü kullanması gibi kendisine verilen meziyetler onu şekillendirir.
Kur’an’da iman esaslarının bir arada belirtildiği ayetlerde (Bakara Suresi, 177. ayet ve Nisâ
suresi, 136. ayet) kadere iman etmeye yer verilmemiştir. Ancak buna dayanarak İslam’da kader
inancının bulunmadığını ileri sürmek isabetli olmaz.

Kader inancının doğrudan ilişkili olduğu sıfatlar ilim, irade, kudret ve tekvin sıfatlarıdır. Bun-
ların yanında yaşatma, öldürme, hidayete erdirme ve da-
lalette bırakma gibi sıfatlar da kaderle alakalı sıfatlardır.

Allah’ın (c.c) ilim sıfatı şöyle tanımlanır: İlim sıfatı
Allah’ın (c.c), zaman ve mekan sınırı olmaksızın küçük-bü-
yük, gizli-aşikar, maddi-manevi her var olanı hakkıyla bil-
mesi ve bu niteliğe sahip olmasıdır. Allah’ın (c.c) ilmi her
şeyi kuşatmıştır, gaybın anahtarı O’nun katındadır, uzayda
ve yerkürede geçmişte ve şu anda var olan ve gelecek-
te vuku bulacak olan her şeyi bilir. Allah (c.c) kıyametin El-Alîm, Allah’ın (c.c.) 99 güzel isminden
kopacağı zamanı, ahirette insanlara soracağı sorulara ve- birisidir. Küçük-büyük, gizli-âşikar her şeyi
hakkıyla bilen demektir.
recekleri cevapları ve cehennemliklerin kendi aralarında

26. Tirmizi, Kader, 10.
27. Buhari, Kader, 1; Bed’ü’l-Halk, 6; Enbiya, 1; Tevhid ,28; Müslim, Kader, 1; Ebu Davud, Sünnet 17; Tirmizi, Kader, 4.
28. Müslim, Kader, 34.
140