Page 4 - İslam Ahlâkı 2. Ünite

2. ÜNİTE AHLAKİ TUTUM VE DAVRANIŞLAR

Bu güzel ahlakı elde edebilmenin yolunu Yüce Allah bize; “...Sadıklarla beraber olun!”
31
emriyle bildirmiştir. Kişi, güzel ahlaklı, dürüst ve güvenilir insanların yanında güzel huylar
elde edebilir. Beraberlik devam ettikçe onlara benzemeye başlar, ya da en azından kendisini
kötülüklerden muhafaza etmiş olur. Sevgili Peygamberimiz (s.a.v), “Kişi sevdiğiyle beraber-
32
dir.” buyurarak insanın, arkadaş ve dost seçimine dikkat etmesi gerektiğine işaret etmiştir.
Bulunduğu çevrenin, insanı olumlu ya da olumsuz etkilediğini de bir benzetme ile beyan
etmiştir: “ İyi arkadaşla kötü arkadaşın misali, misk taşıyanla körük çeken insanlar gibidir. Misk
sahibi ya sana kokusundan verir veya sen ondan satın alırsın. Körük çekene gelince, ya elbiseni
yakar yahut da sen onun pis kokusunu alırsın.” 33

1.2. İffet ve Hayâ

34
İffet sözlükte, “haramdan uzak durma, kötü söz ve işlerden kaçınma” anlamına gelir.
Ahlaki bir terim olarak “iffet, yeme, içme ve diğer bedeni hazlar konusunda ölçülü olma, aşırı
istekleri bastırıp dinin ve aklın buyruğu altına sokmak suretiyle kazanılan erdem” demektir.
35
Kur’an’da iffetli davrananlar övülmektedir: “(Sadakalar) kendilerini Allah yoluna
adayan, yeryüzünde dolaşmaya güç yetiremeyen fakirler içindir. İffetlerinden dolayı
(dilenmedikleri için), bilmeyen onları zengin sanır. Sen onları yüzlerinden tanırsın.
İnsanlardan arsızca (bir şey) istemezler. Siz hayır olarak ne verirseniz, şüphesiz Allah
onu bilir.” 36

Bekâr olup da evlenme imkânı bulamayanların yeterli imkâna kavuşuncaya kadar if-
fetlerini korumaları Kur’an-ı Kerim’de şöyle emredilmektedir: “Evlenmeye güçleri yetme-
yenler de, Allah kendilerini lütfuyla zengin edinceye kadar iffetlerini korusunlar...” 37

Hz. Peygamber (s.a.v), “Ya Rabbi! Senden
hidayet, takva, iffet ve gönül zenginliği istiyo-
rum” diye dua etmiştir. “Allah, yoksul olma-
38
sına rağmen iffetini korumaya çalışan mümin
kulunu sever” buyurmuş ve müminleri iffetli
39
olmaya davet etmiştir. Ayrıca yardıma en layık
kimselerin, iffetini korumaya çalışan yoksullar
olduğunu bildirmiştir. 40

Olgun mümin sayılabilmek için insanın
hayâ, edep, iffet gibi ahlaki erdemlerle do- ARAŞTIRALIM
nanması ve dinin günah saydığı, akl-ı selimin İffet ve hayânın sembolü olan
Hz. Yusuf’un kıssasını Kur’an-ı Kerim’den
31 Tövbe suresi, 119. ayet. bulalım ve okuyalım!
32 Tirmizî, Zühd, 50.
33 Buhârî, Büyü, 38.
34 Dini Terimler Sözlüğü, s.157.
35 Dini Terimler Sözlüğü, s. 157-158.
36 Bakara suresi, 273. ayet.
37 Nur suresi, 33. ayet.
38 Müslim, Zikir, 72; İbn Mâce, Dua, 2; Tirmizî, Daavât, 71.
39 İbn Mâce, Zühd, 5.
40 Müslim, Zekât, 2. 20