Page 12 - AİHL Temel Dini Bigiler 4. Ünite
P. 12
4. ÜNİTE
saygı ve güveni, dostluk ve arkadaşlığı ortadan kaldırır.
Yüce Allah İnsan haklarının ihlaline, adaletin yerini zulmün alma-
buyuruyor ki: sına sebep olur.
Allah’a ve ahiret gününe Dinimiz yalanı ve yalancılığı kötü huylardan ve en
inanmadıkları halde mallarını, büyük günahlardan kabul eder ve şiddetle reddeder.
insanlara gösteriş için sarfe- Kur’an-ı Kerim’de “…Yalan sözden sakınınız”, “Ey İman
denler de (ahirette azaba dûçâr edenler! Allah’tan korkun ve doğru söz söyleyin...”
40
olurlar). Şeytan bir kimseye ar-
kadaş olursa, ne kötü bir arka- buyurulur. Bir başka ayette de yalanı, ancak iman et-
daştır o!” meyenlerin söyleyebileceği ifade edilir: “Yalanı, ancak
Allah’ın ayetlerine inanmayanlar uydurur. İşte onlar,
Nisâ suresi, 38. ayet. yalancıların ta kendileridir.”
41
Resulullah (s.a.v.), hayatının hiçbir döneminde şaka
ile bile olsa yalan konuşmamış ve bu amaçla yalan söy-
lemeyi uygun görmemiştir. Bu nedenle: “Yazıklar olsun
o kimseye ki, insanları güldürmek için konuşur ve yalan
söyler! Yazık ona, yazık ona!” buyurmuşlardır. Şaka
42
dâhil hiçbir şekilde yalan söylemeyen kimseyi cennetle
müjdelemiştir.
43
Peygamber Efendimiz, yalanı, en büyük günahlar
arasında saymıştır. Nüfey b. Hâris (r.a.) şöyle rivayet
eder: “Resulullah (s.a.v.) bir gün; ‘Büyük günahların en
büyüğünü size haber vereyim mi?’ diye üç defa sordu.
Biz de: ‘Evet, Yâ Resulallah!’ dedik. Peygamber Efen-
dimiz; ‘Allah’a şirk koşmak, ana-babaya itaatsizlik et-
mek!’ buyurduktan sonra, yaslandığı yerden doğrulup
oturdu ve ‘İyi dinleyin, bir de yalan söylemek ve yalancı
şahitlik yapmak!” buyurdu. Bu sözü o kadar çok tekrar
etti ki, daha fazla üzülmesini istemediğimiz için, keşke
44
sükût buyursalar da yorulmasalar, diye arzu ettik.”
DEĞERLENDİRELİM
Riya, Allah (c.c.) için yapılması gereken amel ve iba-
“... Yazıklar olsun o namaz deti kullara gösteriş olsun diye yapma anlamına gelen
kılanlara ki, onlar namazlarını ahlaki terimdir. Saygınlık kazanma, çıkar sağlama gibi
45
ciddiye almazlar. Onlar göste- dünyevî amaçlarla kendisinde üstün özellikler bulun-
riş yapanlardır; hayra da mâni duğuna başkalarını inandıracak tarzda davranmaktır.
olurlar.”
Mâ’ûn suresi, 4-7. ayet. Riya, amelde ihlası terk etmektir. Allah’a (c.c.) itaat
eder görünerek kulların takdirini kazanmayı istemektir.
Yukarıdaki ayetleri riya açısın- İbadetlerini, diğer ahlaki tutum ve davranışlarını, Al-
dan değerlendiriniz. lah’ın (c.c.) emrini yerine getirmek maksadıyla değil in-
sanlara gösteriş olsun diye yapmaktır.
40. Hac suresi, 30. ayet; Ahzâb suresi, 70. ayet.
41. Nahl suresi, 105. ayet.
42. Ebû Dâvûd, Edeb, 88; Tirmizî, Zühd, 10.
43. bk. Ebû Dâvûd, Edeb, 7.
44. Buhârî, Şehâdât, 10, Müslim, Îmân, 143.
45. Mustafa Çağrıcı, “Riya”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 35, s.137.
106
