Page 2 - AİHL Temel Dini Bigiler 3. Ünite
P. 2
3. ÜNİTE
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
1. İslam, ahlak ve terbiye kavramlarının anlamlarını sözlükten bularak defterinize
yazınız.
2. Din ve ahlak arasındaki ilişkiyi araştırarak sınıfta arkadaşlarınızla tartışınız.
3. İman, ibadet ve ihsan ile ilgili birer ayet meali bulunuz ve sınıfta arkadaşlarınızla
paylaşınız.
4. Toplumsal ilişkilerde bireylerin birbirine karşı vazifelerinin neler olabileceğini ar-
kadaşlarınızla tartışınız.
5. İnsanın Allah’a (c.c.) ve Peygambere (s.a.v.) karşı vazifeleri ile ilgili birer ayet ve
hadis bularak defterinize yazınız.
1. İSLAM AHLAKININ GAYESİ VE KONUSU
İnsanın manevi yönünü ifade eden ‘ahlak’ ke-
limesi, yaratılış, yaratılmış karakter ve tabiat an-
lamlarına gelen ‘hulk’ kelimesinin çoğuludur. Ahlak
kelimesi ile genellikle iyi ve kötü huylar kastedilir.
Ahlak ile ilgili olarak kullanılan yaratılış, fıtrat, huy,
meleke ve karakter gibi kavramlar daha çok kişinin
kendisiyle ilgilidir. İffet, adalet, sabır, tevâzû gibi
kavramlar da sosyal ilişkileriyle ilgilidir. İnsanın ah-
lakı bu iki boyutun dengeli bir şekilde sürdürülmesi-
ni gerekli kılar.
İslam ahlakı, Allah’a (c.c.) ve gönderdiği pey-
gamberlere itaat etmeye dayalı bir ahlak anlayışı-
nı esas almaktadır. İslam ahlakının gayesi, Allah’ın
(c.c.) bütün yaratıklarına karşı merhametli olmak,
hiçbir menfaat gözetmeksizin fedakarlıkta bulun-
mak, karşılıksız sevmek; insani ilişkilerde iyi niyetli,
dürüst, güvenilir olmak ve kötü eğilimlerden uzak
durmaktır. Peygamber Efendimiz “Ben güzel ahlakı
tamamlamak için gönderildim.” buyurarak ahla-
1
kın gayesini açıklamıştır. Efendimiz (s.a.v.) cahiliye
âdetlerine dayalı anlayışı yıkarak Kur’an-ı Kerim’i
temel alan bir ahlak anlayışı getirmiştir. Buna göre
Tirmizî, Birr, 22. Müslüman’ın asıl amacı, Peygamberimizin (s.a.v.)
ahlakını kendisine örnek alarak, iyi huylarını geliş-
tirmek olmalıdır. 2
İmam Gazâlî’ye göre Allah (c.c.), insan bedenini
mükemmel bir şekilde yaratmış, ancak ahlakını ge-
liştirmeyi onun çabasına bırakmıştır. Bu çabada ah-
lak hakkında bilgi sahibi olmak, neyin iyi neyin kötü
olduğunu bilmek çok önemlidir. 3
1. Ahmed b. Hanbel, C 2, s. 381.
2. bk. Mustafa Çağrıcı, Ana Hatlarıyla İslam Ahlakı, s. 15-24.
3. bk. Mustafa Çağrıcı, Ana Hatlarıyla İslam Ahlakı, s. 22.
74