Page 22 - 10. Sınıf Peygamberimizin Hayatı 3. Ünite

ÜÇÜNCÜ ÜNİTE

o fakire maaş bağladı ve şöyle dedi: “Genç iken bunları çalıştırıp, yaşlandıkları zaman da so-
81
kağa atamayız.” Hz. Ö� mer’in (r.a.) adaleti gelecek asırlara da ışık tutmuştur. M. Akif Ersoy,
Safahat’ta onun adalet anlayışını şu mısralarla ifade etmiştir:
“Kenâr-ı Dicle’de bir kurt aşırsa bir koyunu, /Gelir de adl- i İ�lâhı� sorar Ö� mer’den onu!..” 82
83
Sevgili Peygamberimiz “Ömer içinizde oldukça fitneler zuhur etmez.” diyerek Hz.
Ö� mer’in (r.a.) ferasetine işaret etmiştir. Halifeliği döneminde Hz. Ö� mer (r.a.), yönetimde hak-
kaniyet ölçülerine dikkat etmiştir. Zamanın büyük devletlerini yaptığı fetihlerle adeta titret-
miştir. Adaletiyle zalimlerin zulmüne engel olmuştur. İrak, İ�ran, Suriye ve Mısır gibi yerleri fet-
hederek İ�slamiyet’in maddi ve manevi güzelliklerinin yayılmasına vesile olmuştur. Fethedilen
yerlerde adaleti tesis etmiş ve mazlumları korumuştur. Görevini hakkıyla yerine getirmeyen
valilerin görevlerine son vermiş, yerlerine halkla iç içe olan liyakatli kişileri atamıştır. Aynı
zamanda mücahitlerin fethedilen ülkelerin iklimlerine alışması ve İ�slam kültürünün kendisi-
ne mahsus bir şekilde yaşanması için Kûfe, Basra ve Musul gibi yeni şehirler kurarak buraları
tanzim etmiştir. Bu tutumu da fethedilen yerlerin korunmasını sağlamış ve Müslümanların

yabancı kültürlerden etkilenmelerini önlemiştir.
Hz. Ö� mer ilmi yönüyle olduğu kadar hitabetiyle de güçlü biriydi. Önun yaptığı veciz
nasihatlerden birkaçı şöyledir:
“Allah’tan korkan kimse öfkesinin arkasına düşüp intikam peşinde koşmaz ve her is-
tediğini yapmaz.
Doğru sözlü ve yaşayışlı arkadaşlarından ayrılma! Her zaman için onlarla birlikte yaşa!
Çünkü onlar senin için bollukta süs, darlıkta ise azıktır.
Kesin bilgiye sahip olmadığın sürece Müslüman kardeşinin herhangi bir hareketini gü-

zel şekilde yorumla!” 84
Hz. Ö� mer (r.a.) halifeliği döneminde bir kısım yenilikler yaptı. Hicrı� takvimi kabul etti.
Mahkemeler kurdu. Kadı atamaları gerçekleştirdi. Fethedilen bölgeleri vilayetlere ayırdı. Dü-
zenli bir ordu meydana getirdi. Mekke ve Medine arasında misafirhaneler inşa etti. Ökullar
yaptırdı. Vakıf sistemini kurdu. Hazinenin gelir ve giderler sistemini düzenledi. Teravih na-
85
mazlarını cemaatle kıldırmaya başladı. Emniyet teşkilatını kurdu.
Emı�rü’l-mü’minı�n Ö� mer (r.a.) ödediği vergiyi çok gören Ebu Lülü adında bir Mecusi
köle tarafından yaralandı. Ü� ç gün sonra Medine’de 644 yılında şehit oldu. Hz. A� işe annemiz-
den izin alınarak cenazesi Mescid-i Nebi’ye, Peygamberimiz ve Hz. Ebu Bekir’in (r.a.) yanına
defnedildi. 86

81 Mustafa Fayda “Ö� mer” md., TDV İ�slam Ansiklopedisi, C 34, s. 49.
82 Ersoy M. Akif, Safahat, Birinci kitap, s. 84.
83 Buhârı�, Menakıb, 25.
84 Yusuf Kandehlevı�, Hayatü’s- Sahabe, C 4, s. 257.
88 85 bk. Mustafa Fayda “Ö� mer” md., TDV İ�slam Ansiklopedisi, C 34, s. 50.
86 bk. İ�bn Sa’d, Tabakat, C 3, s. 406-419.