Page 16 - Hadis Metinleri 5. Ünite

AHLAKLA İLGİLİ
HADİSLER

Peygamberimiz (s.a.v) de şu uyarıda bulunur: “İsraf etmeyerek, kibir ve gurura kapılmayarak yi-
yiniz, içiniz, giyininiz ve tasadduk ediniz.” Bu hadisten ilham aldığı anlaşılan Abdullah b. Abbâs (r.a)
49
diyor ki: “İki şey sana bulaşmadığı sürece dilediğini ye, dilediğini giy: İsraf, kibir ve gurur.” Bilinmelidir
ki şöhret zaafı ve gösterişin temelinde kibir vardır. Kibir de “gereksiz ve dengesiz harcama, gösterişli ve
müsrif yaşam tarzı” demek olan lüksü doğurur.

Hayat rehberimiz Rasûl-i Ekrem (s.a.v), yaş ve seviye itibariyle farklı insan gruplarına tevazu ah-
lakını şöyle göstermiştir:

Ebû Mes’ûd (r.a) anlatıyor: Bir adam, Rasûl-i Ekrem (s.a.v) ile görüşmek üzere geldiğinde adamı
heyecan sardığından titremeye başladı. Bunun üzerine Peygamberimiz (s.a.v) şöyle buyurdu: “Sakin ol,
ben bir kral değilim. Ancak ben, kurutulmuş et (kadîd) yiyen, Kureyş kabilesinden bir kadının oğluyum.” 50
Ömer b. es-Sâib’den rivayet edilen şu örnek de dikkate değerdir: “Rasûlullah otururken sütbabası
çıkageldi. Rasûlullah hemen elbisesinin bir tarafını serdi ve onu üzerine oturttu. Sonra sütannesi geldi.
Elbisenin öbür yarısını da serdi ve sütannesini üzerine oturttu. Daha sonra (erkek) sütkardeşi gelince de
ayağa kalktı ve onu önüne oturttu.” 51

5. BİR SAHABİ RAVİ TANIYORUM: HZ. ENES B. MÂLİK (R.A)

Hicretten on yıl önce dünyaya gelen Enes b. Mâlik (r.a),
Rasûl-i Ekrem’e (s.a.v) hizmetiyle tanınan meşhur bir saha- BİLGİ KUTUSU
bedir. Ensardandır ve Hazreç kabilesine mensuptur. Medine-i Rasûlullah (s.a.v) Medine’ye
Münevvere’ye hicret edildiği yıl, Rasûl-i Ekrem’e (s.a.v) hiz- geldiğinde ensarın hepsi hizmet et-
met etmesi için getirildiğinde Enes (r.a) henüz on yaşında, mek için yarışa girmişti. Enes b. Ma-
okuma bilen zeki bir çocuktu. Hz. Peygamber’e (s.a.v) on yıl lik’in (r.a) annesi, Peygamberimize
hizmet ettiğinden Hadimü’n-Nebî (Peygamber’in hizmetkâ- (s.a.v) gelerek “Ey Allah’ın Rasûlü,
rı) lakabıyla anıldı. Topladığı ekşi bir bakla çeşidi sebebiyle, benim size verebilecek başka bir
Ebû Hamza künyesini ona Rasûlullah (s.a.v) vermişti. Kün- şeyim yok. Yardımcı olması ve hiz-
yesinin Ebu’n-Nadr olduğunu söyleyenler de vardır. Enes’in metinizde bulunması için oğlumu
(r.a) annesi, Peygamberimiz (s.a.v) ile arasında süt akrabalığı size bırakıyorum.” teklifinde bulun-
gibi bir mahremiyet bağı bulunan Ümmü Süleym’dir. Baba- muş, Rasûlullah (s.a.v) da onun bu
samimi teklifini kabul etmiştir.
sı Mâlik’in, zevcesi Ümmü Süleym’in Müslüman olmasına
kızarak Şam’a gittiği ve orada öldüğü rivayet edilir. Enes’in
(r.a) üvey babası Ebû Talha (r.a) ise tanınmış sahabilerdendir.
Enes (r.a), gazvelerde Rasûl-i Ekrem’in (s.a.v) yanından hiç ayrılmamış, onun vefatından sonra fetih
hareketlerine katılmış ve ondan öğrendiği adap ve ahlakı hayatının her aşamasında göstermiştir. Rasû-
lullah’a (s.a.v) her zaman istediği gibi davranamadığını ifade eden Enes (r.a), bununla birlikte hizmette
kusur işlediğinde bile ondan bir defa olsun azar işitmediğini, Hz. Peygamberin (s.a.v) bir hatası yüzünden
kendisini uyaracak olan eşlerine, “Bırakın çocuğu! O, Allah’ın dilediğinden başka bir şey yapmamıştır.”
diyerek onları yatıştırdığını söyler.

Rasûl-i Ekrem (s.a.v) umumiyetle Enes’e “yavrucuğum” diye hitap eder, bazen de “iki kulaklı”
(zü’l-üzüneyn) diye takılarak onunla şakalaşırdı. Enes (r.a), vefatından sonra Rasûlullah’ı (s.a.v) çok öz-
52
lediğini, sık sık rüyasında gördüğünü, huzuruna varıp “Yâ Rasûlallah, küçük hizmetkârın geldi!” demeyi

49 Buhârî, Libâs, 1; Nesâî, Zekât, 66; İbn Mâce, Libâs, 23; Ahmed b. Hanbel, II, 181.
50 İbn Mâce, Et’ıme, 30.
51 Ebû Dâvud, Edeb, 120.
52 Ebû Dâvud, Edeb, 84; Tirmizî, Menâkıb, 45; Ahmed b. Hanbel, III, 117.

100