Page 2 - Hadis 4. Ünite

HADİS

1. Kaynağına Göre Hadis Çeşitleri

Hadisler; kaynağına,ravi sayısına ve Kaynağına Ravi Sayısı- Sıhhat dere-
sıhhat derecesine göre üç kısma ayrılır. göre na Göre cesine göre
Bu kısımlardan her birinin ayrıca alt baş-
lıkları bulunmaktadır.
Kaynağına göre, bir diğer deyişle söy- HADİS ÇEŞİTLERİ
leyeni bakımından hadisler dört gruba
ayrılır:

1.1. Kutsî Hadis
Peygamber Efendimizin Allah Teâlâ’nın sözü DİKKAT EDELİM
olduğunu belirterek ifade buyurduğu hadislere
“Kutsî Hadis” denir. Başka bir deyişle Hz. Pey- Kur’an ile kutsî hadis aynı şey
gamber’in Kur’an dışında Allah’a dayandırarak değildir. Kutsî hadisleri Kur’an ayet-
söylediği hadislerdir. Bu tür hadislerin kelimeleri lerinden ayıran temel bir fark var-
Peygamber Efendimize, manası ise Allah’a aittir. dır. Kur’an hem söz hem de mana
olarak Allah kelamı iken, kutsî ha-
Kutsî hadisler genelde للا َ لاق "Allah buyurdu dislerde Peygamber Allah’tan aldığı
ّٰ
َ
ُ manayı kendi sözleriyle ifade eder.
ِ
ِ
ki" şeklinde ya da هيَلع للا ىلص للا ُ لوسر َ لاق Bu yüzden Kutsî hadis Kur’an ayeti
َ
ّٰ
َّ
ّٰ
ْ َ ُ َ ُ َ olarak değerlendirilmez ve lafızla-
ِ
ِ
ِ
هِبر نع هي ۪ وري اميف ملسو "Resulullah Rabb'inden rıyla da ibadet edilmez.
َّ
ّ َ ْ َ
َ َ َ
ْ َ َ
naklederek buyurdu ki" şeklinde ifadelerle riva-
yet edilmiştir.
Kutsî hadisi diğer hadis çeşitlerinden ayıran en
önemli nokta, Resulullah Efendimizin bu hadisleri
Allah Teâlâ’nın söylediğini belirtmesidir. Bu yüzden
kutsî hadise, “İlahî” veya “Rabbânî” hadis de de-
nir. 1
1.2. Merfû Hadis
Hem lafız hem mana olarak Hz. Peygambere ait
olan hadislere merfû hadis denir.
Merfû rivayetler Resulullah’ın sözleri, davranış-
ları, onayları (takrirleri), ahlakı veya şemâiline (ya- Muhammed (s.a.v.)
radılış özelliklerine) dair hadislerdir.
Sahabilerin Resulullah’a nispet etmedikleri halde, kendi görüş ve düşünceleriyle söyle-
meleri de mümkün olmayan söz ve davranışları merfû hadis kabul edilir. Mesela bir sahabi
cennet-cehennem gibi gaybı ilgilendiren yani akıl ve duyularla bilinmeyen bir konuda söz
söyleyemez. Ama onun bu konudaki bir sözü Resul-i Ekrem’e nispet etmese bile merfû sa-

1 İsmail L. Çakan, Hadis Usulü, s. 98-99.

92