Page 6 - Dinler Tarihi 4. Ünite

DİNLER TARİHİ

Birinci gruptaki Hindu yazılı metinleri dinin teorik dayanağını oluşturur. İkinci grupta yer
alan kitaplar -özellikle Ramayana ve Mahabharata destanları- ise efsaneler yanında din, hukuk,
siyaset ve felsefe konularına yer verir.

NOT EDELİM Dünyanın en uzun destanlarından biri olan
Mahabharata Şankara ve Mahatma Gandi gibi
Tenasüh, ölen kişinin ruhunun pek çok filozof ve devlet adamına ilham kaynağı
-ödül veya ceza olarak- bir başka insan, olmuştur. 2
hayvan, böcek, bitki veya cansız varlıklara
geçmesidir. Karma ve Tenasüh: Hint dinlerinde tek tanrılı
Reenkarnasyon ise ölen kişinin dinlerde olduğu gibi dünyanın bir sonu (kıyamet),
ruhunun -tekâmül için- sadece insan öldükten sonra yeniden dirilme, ahiret, dünyada-
bedenine geçmesidir. ki eylemlerin karşılığı olarak cennet ve cehennem
inancı yoktur.

Hindularda zaman döngüseldir, bir başlangıcı
ve sonu yoktur. Varlık âlemindeki her şey doğum-ö-
Ölüm lüm-gene doğum şeklinde bir döngüye tabidir.
Yeniden
Doğum Hinduizm’de insanın dünya hayatı keder ve sı-
Ölüm Ölüm kıntıdan ibarettir. İnsan, kurtuluşa (mokşa/nirvana)
Yeniden Yeniden
Doğum Doğum ulaşıncaya kadar sonsuz bir döngü içerisinde ye-
Samsara niden doğmaya ve sıkıntılarla dolu dünya hayatını
(Ölüm ve
Doğum tekrar tekrar yaşamaya mahkûmdur.
Döngüsü)
Türkçede ruh göçü olarak ifade edilen tenasüh,
Ölüm Ölüm
Yeniden Yeniden ruhun bir bedenden başka bir bedene geçmesi,
Doğum Doğum birbirini izleyen hayatlarda fiziksel bir biçim alması-
Ölüm
Yeniden dır. Hindular bu döngüyü samsara kavramıyla ifade
Doğum
ederler. 3

Karma ise kişinin geleceğini belirleyen ve sam-
sara çarkını (doğum-ölüm döngüsü) döndüren,
NOT EDELİM ruhun yeniden doğuşunu belirleyen sebep so-
nuç yasasıdır. Dolayısıyla karma, ne ekersen
onu biçersin şeklinde tanımlanabilir. Buna göre
Hindularda zaman döngüseldir,
bir başlangıcı ve sonu yoktur. Varlık bütün varlıklar, kendi kaderlerini kendileri şe-
âlemindeki her şey doğum-ölüm-gene killendirir.
doğum şeklinde bir döngüye tabidir.
Hindular, karma ve tenasüh inancı sebebiy-
İslam inancında ise zaman çizgiseldir. le ölümü mutlak son olarak değil, yeni bir dün-
Ruh, bir kez doğar ve ölür. Öldükten yevi hayatın başlangıcı olarak görürler. Karma
sonra ruh artık bu dünyaya bir daha yasasına göre sonsuz doğum ve ölümler içinde
dönemez. Yeniden dirilme sadece
kıyamet gününde olacaktır. ruh, insan, hayvan veya bitki olarak dünyaya
gelebilir.

2 Fuat Aydın, “Hint Dinleri I: Hinduizm-Cayinizm”, Yaşayan Dünya Dinleri, s. 25.
3 Ali İhsan Yitik, “Tenasüh”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C 40, s. 442.

86