Page 4 - Dinler Tarihi 4. Ünite
P. 4
DİNLER TARİHİ
KRONOLOJİK HİNDUİZM TARİHİ
DÖNEM OLAY
Vedalar Dönemi (MÖ 2000-500) • Başta Vedalar olmak üzere Hindu kutsal metinleri yazıya geçirilmiştir.
• Çok tanrıcılık hâkimdir. Savaş tanrısı İndra ön plandadır.
• Kurban en yaygın ayindi.
• Dinî metinlerin açıklanmasında tek otorite Brahmin sınıfıdır.
• Kast sistemi (toplumsal sınıflar) ortaya çıkmıştır.
• Budda ve Mahavira Hinduizm’deki çok tanrıcılığa, kanlı kurban ayinlerine, kast
Klasik Hinduizm Dönemi (MÖ 500-MS 800) • Hinduizm Hint yarımadasının tamamına hâkim olmuştur.
sistemine ve Brahminler’in otoritesine karşı çıkmıştır. Bunun sonucunda Budizm ve
Caynizm dinleri doğmuştur.
• Dönemin sonlarına doğru Brahma’nın yanında Vişnu ve Şiva adlı tanrısal varlıklar
öne çıkmaya başlamıştır.
• Kutsal metinler şruti (vahiy) ve smriti (gelenek) şeklinde ayrılmıştır.
• Çok sayıda mabed inşa edilmiştir.
• Kurban ayini yerine, evlerde tanrısal varlıkları sembolize eden heykellerin önünde
yapılan ayin (puja) yaygınlık kazanmaya başlamıştır.
• İslamiyet’in bölgeye ulaşmasıyla Hindu dinî düşüncesinde ciddi değişim ve dönüşüm
yaşanmıştır.
• Özellikle İslamiyet’in tevhit inancı, sınıfsız toplum anlayışı ve bölgede yaşayan
Ortaçağ Dönemi (MS 800-1800) • Halk arasında yeni bir kurtuluş yolu olarak Bhakti-yoga (zühd yolu) yayıldı.
mutasavvıfların öğretisi Hint toplumunu derinden etkilenmiştir.
• Babür İmparatoru Ekber Şah, Hindistan’daki tüm dinleri din-i ilahî adı altında
birleştirmeye çalışmıştır.
• Hindu dinine mensup Guru Nanak, Hindular’ın çok tanrılı ve putperest inanışlarına,
kast sistemine ve Brahminler’in aşırılığa varan uygulamalarına karşı çıkmıştır.
Hinduizm’in içinden Sihizm adı verilen yeni bir din doğmuştur.
• Hıristiyanlığın etkisiyle Hinduizm’de yeni gelişmeler yaşanmıştır.
• Hinduizm’i evrensel bir din hâline getiren yeni akımlar ortaya çıkmıştır.
• Ram Mohan Roy, Brahma Samaj hareketini kurarak Hinduizm’i çok tanrılı inançlardan
Modern Dönem (1800’den Günümüze) • Sri Ramakirişna, Ramakrişna akımını kurdu. O, tüm dinlerin mensuplarını Tanrı’ya
arındırmak ve toplumu dul kadınların yakılması (sati) gibi geleneklerden kurtarmak
istemiştir.
götüren farklı yollar olduğunu öne sürmüştür.
• Mahatma Gandi, sivil itaatsizlik yoluyla Hindistan’ın bağımsızlığını kazanmasına
öncülük etmiş (1947) ve adaletsizliğe ve ayrımcılığa kaşı çıkarak din ile siyaseti
birleştirmiştir.
84