Page 15 - Dinler Tarihi 2. Ünite
P. 15

DİNLER TARİHİ


          ahlaki duyarlılık üzerine inşa etmiştir. Hu-
          kuk,  ahlaki  alanda  gösterilen  ihmallerin                         Güzel
          yol açtığı anormal durumlara çözüm üre-
          ten ve sosyal hak ve görevleri belirleyen          Erdem
          bir kurumdur. 30                                                    Sanat              Doğru
             İnsanın yöneldiği her türlü üstünlük                   Ahlak                Bİlim
          ve  mükemmellik  iyi  kavramıyla  ifade
          edilir. İnsan bütün çabalarında iyiyi arar.
          İnsanın aradığı iyi; sanatta güzel, bilimde                         İnsanın      Çalışma     Başarı
          doğru,  çalışmada  başarı,  ticarette  kâr,   Sevgi   Dostluk       aradığı
                                                                                iyi
          sosyal hayatta yarar, sporda sağlık, dost-
          lukta sevgi, ahlakta erdem ve mutluluk-
          tur.  İyi,  her  konuda  yöneldiğimiz  genel               Spor                Ticaret
          bir amaç olsa da özellikle ahlaki bir de-                            Sosyal
          ğerdir. Bundan dolayı iyi ve kötü, ahlakın;        Sağlık            Hayat               Kar
          güzel ve çirkin, sanatın; doğru ve yanlış,
          bilimin temel değerleridir.
                                                                               Yarar
             İslamiyet hem toplum hayatında hem
          de genel olarak tabiatta iyiliğin yaşaması-
          nı ister. Bu amaçla gerek Kur’an ayetleri gerek Hz. Muhammed’in (s.a.v.) hadisleri aracılığıyla
          birtakım ilkeler ve değerler ortaya koymuştur. İyiliğe dair belli başlı ilke ve değerler şunlardır:

                                         Belli Başlı Ahlaki İlke ve Değerler

                 1            Doğru sözlü, dürüst ve adil olmak

                 2            Affedici ve hoşgörülü olmak

                 3            Alçakgönüllü ve yumuşak huylu olmak

                 4            Sabırlı, sebatlı ve dayanıklı olmak
                 5            Cesur ve soğukkanlı olmak

                 6            Şefkatli ve merhametli olmak

                 7            Ağırbaşlı ve ölçülü olmak

                 8            Zarif, kibar ve nazik olmak
                 9            Sevgiye dayalı dostluk kurmak

                 10           İffetli, edepli ve hayâlı olmak

                 11           Cömert ve yardımsever olmak

                 12           İnsanların kişiliklerine ve haklarına saygı göstermek

                 13           İyiliğe teşekkürle ve daha iyi davranışla karşılık vermek
                 14           Hata yapınca özür dileyip onu telafi etmek


          30  Enver Uysal, “Dindarlığın Ahlaki Temeli Üzerine Bazı Düşünceler”, İslam Ahlak Esasları ve Felsefesi, s. 112.

                                                        43
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19