Page 8 - 9. Sınıf Peygamberimizin Hayatı 1. Ünite

PEYGAMBERİMİZİN HAYATI

3.2. Siyasi Hayat

Ârâmîler ve İbrânîler gibi Sâmî ırkından gelen Arap-

H a KELİME DAĞARCIĞI lar, baştan beri Arap Yarımadası’nı yurt edinmiştir. Ya-
y i rımada’nın ilk sakinleri olan Amâlika, Âd ve Semud
m F Adnânî: Hz. İbrahim’in oğlu İsmail (a.s.) kavimleri zaman içinde yok olmuşlardır. Kahtân’ın so-
soyundan gelen Araplara verilen isim. yundan gelenlerin Yemen’de kurduğu, tarihte bilinen
en eski devlet olan Main Devleti MÖ 1400-650 yıl-
İbrânî: İsrailoğullarının da içinde bu- ları arasında hüküm sürmüştür. Mainîlerden sonra
14
lunduğu Batı Sâmî kavimler topluluğu- MÖ 750-115 yılları arasında Yemen’de hâkim olan devlet
na verilen isim.
Sebe Krallığı’dır. Başkenti Me’rib olan Sebeliler medeni-
(Dinî Terimler Sözlüğü, s. 8, 155.) yet eşiğinden adım atan ilk Araplar olarak kabul edilirler.
Kahtânî: Nesebi, Sâm’ın soyundan Bölgede kurulan önemli devletlerden bir diğeri de Him-
geldiği kabul edilen Kahtân’a dayanan yer Devleti’dir. Savaşçı bir millet olan Himyerîler, Sebeli-
güney Araplarına verilen isim. lerin topraklarına hâkim olarak MÖ 115 ile MS 525 yılları
15
Sâmî: Hz. Nuh’un büyük oğlu Sâm’a arasında Güney Arabistan’da hüküm sürmüşlerdir.
nispet edilen kavimlerin genel adı. Kuzey Arap Yarımadası’nda kurulan en eski devlet ise
(bk. www.islamansiklopedisi.org.tr) MÖ dördüncü yüzyıl ile MS 106 yılları arasında Filistin’in
güneyinde hüküm süren Nabâtîlerdir. Roma İmparator-
luğu ile çöl arasında tampon görevi üstlenen devletin
başkenti, sert kayalara oyulmuş Petra şehridir. MÖ birin-
ci yüzyıldan itibaren mevcut olduğu bilinen Tedmür Kral-
lığı ise Nabâtîlerden sonra bölgede hüküm sürmüştür.
Tedmürlüler, İslam fetihlerine kadar üç yüz yıldan fazla
Roma hâkimiyetinde kalmışlardır. 16

Yemen’de bulunan Me’rib Seddi’nin yıkılmasıyla Kahtân
Arapları daha sonra kuzeye göç ettiler. Kahtânîlerden bir
kısmı Suriye’ye yerleşerek Gassânî Devleti’ni kurdular.
Merkezleri Busra şehri olan Gassânîler, 200-636 yılları
arasında hüküm sürdüler. Romalıların tesiri ile Hıristi-
yanlığı kabul edip Bizans kültürünün etkisi altına girdiler.

Miladi üçüncü yüzyılda güneyden gelen Kahtânîlerin
bölgede kurduğu diğer bir devlet ise Lahmîlerdir. Baş-
kentleri Hîre’ye nispetle Hîreliler diye anılan Lahmîler,
Sâsânîlere bağlı olarak Irak’ta hüküm sürmüşlerdir. İran

Görsel 1.3 topraklarını göçebe Arapların saldırılarına karşı korur-
Kuzey Arabistan’da hüküm sürmüş ken Bizans İmparatorluğu’nun nüfuzu altında bulunan
Tedmür Krallığı’nın kalıntıları Gassânîlerle sık sık savaşmışlardır. 17

14 bk. Şemsettin Günaltay, İslam Öncesi Araplar ve Dinleri, s. 33.
15 bk. Philip K. Hitti, Siyasi ve Kültürel İslam Tarihi, C 1, s. 85-94.
16 bk. Âdem Apak, İslam Öncesi Arap Tarihi ve Kültürü, s. 40-45.
17 Şemsettin Günaltay, İslam Öncesi Araplar ve Dinleri, s. 45-46.

20