Page 5 - 12. Sınıf Peygamberimizin Hayatı 2. Ünite

38 Peygamberimiz ve Sahabe Peygamberimiz ve Sahabe 39

Kur’an-ı Kerim’deki sure ve ayetlerin iniş (nüzül) sebepleri ve hadislerin vürud (söyleniş) se-
bebinin bilinmesi, Kur’an hükümlerinin açıklanması ve uygulanması sahabilerin konuyla ilgili ta-
lep ve uygulamaları açısından önemlidir. Kur'an-ı Kerim'deki sure ve ayetlerin iniş ve hadislerin
vürud sebeplerinin bilinmesi, Kur'an hükümlerinin uygulanması onların sayesinde olmuştur. 3
Sahabenin Değeri

Kur’an-ı Kerim’i okuma gayreti ve Kur’an-ı Kerim ile ilişkiler: Sahabiler kendilerini ifade etme-
ye, inançlarını açığa vurmaya ve İslam’ı insanlara ulaştırmaya Kur’an-ı Kerim’i okumakla başlamış-
lardır. Çünkü Kur'an'ı okumak; öğrenmeyi, anlamayı, kavramayı ve öğrenilenlerle yaşamayı gerek-
tirir. Sahabe, Ankebût suresinin 45. ayetinde yer alan emre uyuyordu: “(Ey Muhammed!) Kitaptan
sana vahyolunanı oku, namazı da dosdoğru kıl. Çünkü namaz, insanı hayasızlıktan ve kötülükten
alıkor. Allah'ı anmak (olan namaz) elbette en büyük ibadettir. Allah yaptıklarınızı biliyor.”
Allah (c.c.) yolunda gayret: Sahabenin tamamı her şeyden önce eski inançlarını terk ederek
Müslümanlığı kabul etmiş ve iman gayretiyle işe başlamışlardır. Sahabe kuşağının çabası sabır,
tebliğ, savunma ve mücadele çizgisinde gelişmiş, çok yönlü ve sürekli bir yapıyı önümüze koy-
muştur. Bu mücadele, inanç ve yaşantı konusunda en yakınlara, başta aile bireylerine karşı veri-
len mücadelededir. Sahabe, Sâffât suresinin 1-4. ayetlerindeki “Saf bağlayıp duranlara, haykıra-
rak sevk edenlere ve zikri (Allah'ın kelâmını) okuyanlara andolsun ki, sizin ilahınız gerçekten bir
tek ilahtır.” hükmünü özümsemiştir.

İslam toplumunun oluşum safhaları tarihinde tanıklık
ettiği gibi sahabenin gayret ve katkılarıyla gelişmiştir. Bir
medeniyetin temsilcileri olmaları onlara sürekli mücadele
fırsatı vermiş, büyük ve kesintisiz sorumluluk yüklemiş ve İnfak
onlar bu sorumluluğun üstesinden gelerek tarihteki yerle- Allah’ın (c.c.) rızasını kazanmak
rini almışlardır. için insanın kendisine verilen
Sahabenin Erdemi malların şükrünün bir gösterge-
si olarak onun emrettiği yerlere
Sahabe ilahi övgüye erişmiştir. İman, ittiba, itaat, biat, harcama yapması, bağışta
hicret, cihad, infak, kardeşlik, yardımlaşma gibi değerlerin bulunması.
ışığında mallarını, canlarını Allah (c.c.) yolunda seve seve feda (Dini Terimler Sözlüğü, s. 169-170.)
etmişlerdir. Böylece Allah‘ın (c.c.) övgüsüne erişmişlerdir.
Sahabeden Suheyb b. Sinan (r.a.) Medine’ye göç etmek maksadıyla hazırlanıp yola çıkmıştı.
Bunu gören Mekkeli müşriklerden bazıları peşine düştüler, ona yetiştiler ve “Sen, buraya fakir
olarak geldin, yanımızda zengin oldun. Şimdi bu serveti de alıp götürmek istiyorsun. Buna izin
vermeyiz.” dediler. Suheyb (r.a.) imanından aldığı cesaretle iyi bir okçu ve savaşçı olduğunu söyle-
yerek direnirken onlara şöyle bir teklifte bulundu: “Size, bütün servetimin yerini gösterir, onu size
bırakırsam gitmeme izin verir misiniz?” Müşrikler bu teklifi memnuniyetle kabul ettiler.
Hz. Suheyb (r.a.) de onlara servetini bırakarak Allah (c.c.) yolunda, dinini ve imanını yaşamak
uğrunda hicretine devam etti. Bunun üzerine Bakara suresinin 207. ayeti indirilmiştir. “İnsanlar-
4
dan, öylesi de vardır ki, kendisini Allah’ın hoşnutluğunu kazanmaya adamıştır...”
Peygamberimizin (s.a.v.) sahabe ve ondan sonraki iki nesil hakkındaki övgüsünü birçok hadi-
sinde görebiliriz. Bir gün Peygamberimize (s.a.v.) “İnsanların hayırlısı hangisidir?” diye soruldu. O
da “Benim asrımdakiler, sonra onları takip edenler, sonra da onları takip edenlerdir.” buyurdu.
5
3. bk. Bünyamin Erul, Sahabenin Sünnet Anlayışı, s. 12-13.
4. bk. İbn-i Sa’d, Tabakât, C 3, s. 210.
5. Müslim, Fedâil, 211.