Page 20 - Akaid 3. Ünite

ALLAH’A İMAN 3. Ünite

َ
َ َ
ْ
َ َ ْ َ
أ
ُ
ْ
َ َّ
َّ
َ ُ
ْ َ
َ َ
ْ
ُ َ ّ َ
ُ
ميِلعلا عي ِ مسلا وهو ضرلاو ِ ءامسلا يِف لوقلا ملعي يبر لاق
ِ
ِ
“Peygamber, onlara dedi ki: Rabb'im yerdeki ve gökteki her sözü bilir. O, hakkıyla işitendir,
hakkıyla bilendir.” 60
Basar: Görmek demektir. Allah Teala her varlığı görür. O’nun bir varlığı görmemesi muhaldir,
imkânsızdır. O’nun görmesi diğer varlıklara benzemez. Görmek için göze veya herhangi bir vasıtaya
ihtiyacı yoktur. O, gizli açık, uzak yakın, aydınlık karanlık, büyük küçük her şeyi aynı derecede görür.
O’nun görmesinin bir sınırı yoktur. Hiçbir şey onun görmesine engel değildir. Kur’an-ı Kerim’de
şöyle buyurulmaktadır:
ّٰ َّ
َ ُ َ
َ ْ َ َ
َ
ٌ
ريصب نولمعت امب للا نإ ِ
ِ
“Şüphesiz Allah bütün yaptıklarınızı görür.” 61
Y YORUMLAYALIM
“Kendisine ayetlerimizden bir kısmını gösterelim diye kulunu (Muhammed’i) bir
gece Mescid-i Haram’dan çevresini bereketlendirdiğimiz Mescid-i Aksa’ya götüren
Allah’ın şanı yücedir. Hiç şüphesiz O, hakkıyla işitendir, hakkıyla görendir.”
(İsrâ suresi, 1. ayet.)
Yukarıdaki ayeti Allah’ın basar sıfatı ile birlikte değerlendiriniz.
İrade: Dilemek demektir. Mümkün olan her şeyin olması veya olmaması yönünde tercihte
bulunmak, karar vermek demektir. Allah Teala mürîddir. İradesi vardır. Bir şeyin var olmasını diler-
se var eder, dilemediğini de var etmez. O’nun iradesi önünde hiçbir engel yoktur. Nitekim Allah
(c.c), Kur’an-ı Kerim’de;
َ
ُ َ ُ ُ َ ُ ُ َ َ َّ َ َ ٰ َ َ ُ َ َ ُ ُ ْ َ ُ ّٰ ٰ َ
َ ْ
ً ْ
ُنوكيف نك هل لوقي امنإف ارمأ یضق اذإ ءاشي ام قلخي للا ِ كِلذك
ِ
ِ
“...İşte böyledir, Allah dilediğini yaratır. Bir işe hükmedince ona sadece ‘Ol!’ der; o da olu-
verir.” buyrulmaktadır.
62
Allah’ın (c.c) iradesi var olan ve
henüz varlık alemine çıkmamış tüm A ARAŞTIRALIM
varlıklarda gerçekleşir. Allah'ın (c.c)
iradesi sınırsızdır. Nitekim yaşlı ve “Âlemlerin Rabb'i Allah dilemedikçe siz dileye-
çocuğu olması mümkün görülmeyen mezsiniz.”
Hz. Zekeriya'nın (a.s) ilerleyen yaşına (Tekvir suresi, 29. ayet)
rağmen çocuğu olmuş ; Hz. İsa (a.s) Yukarıdaki ayeti bir tefsir eserinden araştırınız.
63
da babasız olarak dünyaya gelmiş-
tir. Burada iki türlü iradeden bah-
64
setmek mümkündür. Allah’ın (c.c) iradesine külli irade, insanın iradesine cüz’i irade denir. Allah’ın
(c.c) takdiri ve külli iradesi, insanın cüz’i iradesiyle birlikte değerlendirilmelidir. Allahın mutlak
iradesi, insanın iradesini ve sorumluluğunu ortadan kaldıran bir etken olarak anlaşılmamalıdır.

Kudret: Güç ve takdir sahibi olmaktır. Allah'ın (c.c) dileği şeyi bizzat yerine getirebilecek güce
sahip olmasıdır. Allahu Teala neyin var olmasını dilerse onu bizzat kudret sıfatıyla yaratır. Bu, ira-
desiyle veya irade sıfatıyla gerçekleşir. Allah’ın (c.c) kudretinin önünde hiçbir engel yoktur. Allah
Teala acizlikten ve güçsüzlükten uzaktır. Nitekim Yüce Allah Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyurmuştur:

60. Enbiyâ suresi, 4. ayet.
61. Bakara suresi, 110. ayet.
62. Al-i İmran suresi, 47. ayet.
63. bk. Al-i İmran suresi 39. ayet; Meryem suresi 7. ayet.
64. Al-i İmran suresi 45-48. ayetler.

62