Page 27 - Tefsir Okumaları 3. Ünite

3. ÜNİTE

“Ğasak” kavramı ise “karanlık” demektir. Buna göre mana, güneşin göğün tam ortasın-

dan batıya doğru meyletmesinden gece karanlığına kadar namaz kıl demektir. Buradaki “dulu-
ku’ş-şems” ifadesinin öğle ve ikindi namazını, “Ğasak’ul-leyl” ifadesinin de akşam ve yatsı na-
mazlarını işaret ettiği müfessirlerce ifade edilmiştir. 58

Bir de sabah namazını kıl. Çünkü sabah namazı şahitlidir.

“Kur’an’ul Fecr” ifadesi sabah namazı olarak anlaşılmıştır. Kur’an-ı Kerim bazen namazın
herhangi bir bölümünü, tüm namazı kastetmek için kullanır. Tesbih, hamd, zikir, kıyam, rüku,
sücud örneklerinde olduğu gibi. Aynı şekilde “sabahın Kur’an’ını okumak” sadece Kur’an oku-
59
mak demek değil bilakis namaz sırasında okumak demektir. “Kur’an’ul Fecr” tabiri, “Namaz kıl”
ifadesindeki, “namaz” kelimesine atfedilmiş olup, takdiri, “o namazı kıl ve sabah namazını da kıl”
şeklinde olmuştur. Müfessirler bu ifadeden aşağıdaki hükümleri çıkarmışlardır:

• Bu ayet, namazın ancak kıraat ile tam olacağını gösterir.

• Sünnet olan sabah namazındaki kıraatin, diğer namazlardaki kıraatlerden daha uzun
olmasıdır. Çünkü ayetteki, “sabah Kur’an’ı”ndan maksad, bu namazda, uzun okumaya teşvik et-
mektir. Nitekim Resulullah (s.a.v.) bizzat bunu uygulamıştır. 60

Sabah namazının “şahitli” diye nitelendirilmesi hadis-i şerif’lerde de belirtildiği gibi melek-
61
lerin sabah namazını kılanlara şahitlik edeceği şeklinde yorumlanmıştır. Meleklerin her namazı ve
her iyi ameli gözlediği hâlde, sadece sabah namazı için “şahitli” ifadesinin kullanılması bu namaza
verilen özel önemi göstermektedir.

Müfessirlerin çoğunluğuna göre
bu ayet beş vakit namaza işaret etmekte-
dir. Kur’an-ı Kerim’de bunun dışında bazı
ayetlerin de beş vakit namaza ve namaz
62
vakitlerine işaret ettiği söylenmiştir. Ke-
sin olan şudur ki beş vakit namazı da ne
zaman ve nasıl kılınacağını da Hz. Pey-
gamber (s.a.v.) açıklamış ve bizzat tatbik

etmiştir. O’nun uygulamaları da hiç kesin-
tisiz olarak ve hiçbir şüpheye yer vermeye-
cek şekilde günümüze kadar ulaşmıştır.
‘Kur’an-ı Kerim’ de sabah namazının kılınmasına önem
verilmiştir.

58 Râzi, Tefsir-i Kebir, C 15, s.17-18; Taberi, Taberi Tefsiri, C 5, s.305; Sabuni, Safvetü’t-Tefâsîr, C 3, s.401.
59 Mevdudi, Tefhimu’l Kur’an, C 3, s.117.
60 Razi, Tefsir-i Kebir, C 15, s.18.
61 Buharî, Ezan, 31; Mevakıt, 16; Tefsîr,17; Tevhîd, 23; Müslim, Mesacid, 37.
62 Hûd suresi,114. ayet; Taha suresi, 130. ayet; Rûm suresi, 17-18. ayet.

143