Page 3 - Tefsir 5. Ünite
P. 3
5. ÜNİTE ÖRNEK METİNLERLE KUR’AN TEFSİRİ
Kur’an-ı Kerim’de birçok ayet Rabbimizi çeşitli yönler-
1. Örnek Metinlerle Kur’an’ın Ana Konuları den tanıtır. Mesela Ayetü’l-kürsî diye bildiğimiz Bakara
suresi 255. ayeti şöyledir: “Allah, O'ndan başka ilah yok-
Kur’an-ı Kerim’in muhtevası gayesine göre şekillenmiş- tur; O, hayydir, kayyûmdur. Kendisine ne uyku gelir ne de
tir. Onun gayesi insana yol göstermek (hidâyet), böylece uyuklama. Göklerde ve yerdekilerin hepsi O'nundur. İzni
insanın dünya ve ahiret mutluluğunu kazanmasına yardım- olmadan O'nun katında kim şefaat edebilir? O, kullarının
cı olmaktır. O, Allah’ın (c.c.) kelamı ve İslam dininin temel yaptıklarını ve yapacaklarını bilir. O'nun bildirdiklerinin BİLGİ KUTUSU
kaynağıdır, bu nedenle dinle ve insanla ilgilidir. Doğal ola- dışında insanlar O'nun ilminden hiçbir şeyi tam olarak bi-
rak her bir surede, Allah’ın (c.c.) alemle özellikle de insan lemezler. O'nun kürsüsü gökleri ve yeri içine alır, onları İhlâs suresi bütün olarak Allah’ı
ile ilişkisi, insanlar arası ilişkiler ve ahiret konuları işlenir. koruyup gözetmek kendisine zor gelmez. O, yücedir, bü- tanıtan tek suredir.
Dolayısıyla Allah (c.c.), insan, nübüvvet ve dünya Kur’an-ı yüktür.”
Kerim’in ana konularıdır.
Bu ayette olduğu gibi Yüce Allah (c.c.), farklı yönleriyle
1.1. Allah çok sayıda ayete konu olmuştur. Onlardan birkaçını şöyle
Kur’an-ı Kerim en fazla Yüce Allah’tan (c.c.), onun ulûhi- bir tabloda gösterebiliriz:
yet ve vahdaniyetinden bahseder. Öyle ki hangi konu anlatı-
lırsa anlatılsın mutlaka Allah’a (c.c.) bir atıf yapılır. Konunun SURE ADI - AYET NO : KONU :
bu kadar ön plana çıkmasının başlıca sebepleri şunlardır: Fâtiha 1-2; Bakara 163; En’âm 164; Meryem 35-36; Allah (c.c.) bütün canlıların Rabbidir.
Allah (c.c.), bütün varlığın yaratıcısı, âlemin işleyişini elinde Duhân 8.
bulunduran tek kudrettir. Her şey Allah’a (c.c.) bağımlıdır, Fâtiha 3; Mâide 98; En’âm 12 Sonsuz rahmet ve şefkat sahibidir.
O hiçbir şeye muhtaç değildir. Allah (c.c.), sonsuz rahmet
sahibidir. Rahmet her şeyden önce insan ile ilgilidir, bu da Fâtiha 4; Bakara 116; En’âm 12; Yunus 68; Şûrâ 49. Her şeyin sahibidir.
insan Allah (c.c.) arasında özel bir ilişkiyi gerektirir. Bu ilişki, Bakara 117; Âl-i İmrân 18; En’âm 12, 73, 101; Hûd 107; Her şeye gücü yetendir; her şeyi yaratan,
kul ile kulluk edilen, abd-ma‘bud veya abd-Rabb ilişkisidir. Hicr 85-86; İsrâ 99; Tâhâ 50; Lokman 28; Fâtır 3; Yâsin ölçülü ve düzenli yaratır, ondan başka
Kur’an-ı Kerim, rahmete dayalı bu ilişkinin sadece iki varlık 82; Mü’min 62; Rahmân 29; Kamer 49; Şuarâ 77-83; yaratıcı yoktur.
arasında kalmamasını, müminin diğer varlıklarla ilişkileri- Necm 43-55; Kamer 55; Hadîd 3
ne, kişisel ve sosyal hayatına yansımasını hedefler. Din de Bakara 163; Âl-i İmrân 2, 18; Tevbe 116; Nahl 51; İsrâ İbadete layık yegane varlıktır, ondan başka
bunun için vardır.
42-43, 111; Fâtiha 1; Kehf 110; Meryem 35-36; Tâhâ ilah yoktur, her şey onu tespih eder, bütün
Kur'an nazil olmadan önce bazı insanlar, Allah’ın (c.c.) 98; Enbiyâ 25; Neml 70; Kasas 88; Sâffât 4-5; Şûrâ 19, hamd ona yapılır, gerçek dost ve yardımcıdır.
artık yaratmayı bıraktığını, kendi halinde köşesine çekildiği- 31; Zuhruf 84-86
ni, tarihe ve tabiata müdahale etmediğini ve dünyayı kendi Şuâra 62, Bakara 186; Şûrâ 25; Tâhâ 82; Mü’min 2; Kâf Allah (c.c.) insana şah damarından yakındır,
haline bıraktığını zan ediyorlardı. Allah’ın (c.c.), oğul edin- 16. insanla beraberdir; bağışlayandır.
diğini veya bazı insanlara hulül ettiğini (onların suretine
girdiğini) iddia ediyorlardı. Oysaki Yüce Allah, tüm bu dü- Âl-i İmrân 2; Kasas 88; Mü’min 65 Allah (c.c.) daima diridir.
şünce, vehim, hayal, kuruntu ve inançlardan uzak (münez- Mâide 98; Şûrâ 25 Allah'ın (c.c.) azabı çetindir.
zeh) olduğunu, vahiyle tarihe, mucize ile tabiata müdahil Tevbe 116; Arâf 54; Neml 59; Rum 19, 40; Yâsin 12 Allah (c.c.) hayatı ve ölümü var edendir.
olduğunu, her an yeni bir yaratma üzerinde bulunduğunu,
dilediğini dilediği anda yapma kudret ve keyfiyetine sahip Yunus 44; Allah (c.c.) adildir, asla zulmetmez.
bulunduğunu beyan etmektedir. Allah (c.c.), bazı filozofla-
rın iddia ettiği gibi kâinat üzerinde tasarrufta bulunmaktan En’âm 73, 101, 103, 164; Yunus 61; R‘ad 8-10; Hicr 24, Allah (c.c.) her şeyi bilir, her şeyden
vaz geçmiş, insanı kendi aklı ve hevasıyla baş başa bırakmış, 86; Neml 74; Fâtır 38 haberdardır.
ilgisiz bir ilah değildir. O, “fa’alü’l-lima yurîd” (dilediğini di- İsrâ 43; Şuarâ 217; Rum 40 Allah (c.c.) her şeyden yücedir, büyüktür,
lediği anda yapma kudret ve keyfiyetine sahip), hay (diri) ve uludur.
kayyum (her şeyin varlığı kendisine bağlı olan, kâinatı idare Rum 15-37; Yâsin 33; Zümer 5 Olmuş ve olmakta olan her şey Allah’ın (c.c.)
eden) bir ilahtır. varlığının ve kudretinin delilidir.
113