Page 16 - Hüsnihat 3. Ünite

HAT SANATI ESERLERİ

Hasan Çelebi Hocanın Kelime-i Şehâdet istifi.

Tevfik Kalp’in Bakara Suresi 154. (şehitler ile ilgili) Ayet istifi.

Kendine özgü bir istif şekli içeren levhalardan birisi de tuğradır.

Tuğra: “Oğuz Türkçesi” bir kelime olup, nişan ve alamet demektir. İlk olarak Oğuz

Beyleri tarafından üç tuğlu imzaları ve mühürleri şeklinde kullanılmıştır. Tuğra, farklı
şekillerde Büyük Selçuklular, Anadolu Selçukluları, Memlûklular, Anadolu Beylikleri
ve Osmanlılarda hanedanın nişanı ve alameti olarak kullanılmıştır. Osmanlıda padişah
1
tahta çıktığında, kendisine gösterilen değişik tuğra örneklerinden birini beğenir, bu da
saltanatın sonuna kadar padişahın alameti olurdu. Padişahın tuğrasını nişancı adı veri-

len görevli çekerdi.
Tuğralar genel olarak, berat, menşur, ferman, sikkeler, defterhane defter ve kâğıtları

başında; bayrak, pul, nüfus kâğıtları, antlaşmalar, vakfiyeler ve binalar üzerinde kulla-
nılmıştır.
Osmanlıda ilk tuğra, Sultan Orhan’a aittir ve bu tuğranın ibaresi “Orhan b. Osman”

şeklindedir.

1 Süleyman Berk, Devlet-i Aliyye’den Günümüze Hat Sanatı, s.97-108.

61