Page 3 - Hitabet ve Mesleki Uygulama 2. Ünite

DİNÎ HİTABET

seniyordu. Peygamberimiz de dine davet esnasında muhataplarını etkileyip ikna etmek için hitabet
sanatını en etkili şekilde kullanmıştır. Peygamberliğin ilk yıllarında,

ِ
ِ
نيِبرقَ ْ لاا كتريشع رذـنَاو “En yakın akrabanı uyar!”
ْ
3
َ َ
ْ
َ َ َ َ ْ َ
mealindeki ayet gelince Safâ tepesinde yaptığı İs- PAYLAŞALIM
lam’a davet konuşması dinî hitabetin en güzel örnekle-
rinden biridir. Hz. Peygamber (s.a.v.), kendisi Arap dilini Din hizmetlerinde hitabetin öne-
güzel konuştuğu gibi ashabını da düzgün konuşmaya mini belirten bir kompozisyon yaza-
teşvik eder, ifade hatalarını düzeltir, insanın güzelliğinin rak arkadaşlarınızla paylaşınız.
dil ve ifadesinde olduğunu söylerdi. Hitap ettiği kişilerin
akıl ve kültür düzeyine uygun ifadeler kullanır, ashabının
da böyle yapmasını isterdi.

Peygamberimizin metodunu sürdüren din görevlileri
için dinî hitabet etkili bir hizmet aracıdır. Konuşmacı in- DEĞERLENDİRELİM
sanların akıl ve duygularına hitap ettiğinin farkında ol- Söz ola kese savaşı
malıdır. Halk arasında “Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır.” Söz ola bitire başı
şeklinde bir söz vardır. Yunus Emre’nin “Söz ola kese Söz ola ağılı aşı
savaşı! Söz ola bitire başı” mısraları da konuşmadaki üs- Bal ile yağ ede bir söz
lubun önemine işaret etmektedir. Dinî gerçeklerin doğru ...
algılanabilmesi için açık ve anlaşılır bir şekilde sunulması Kişi bile söz demini
gerekir. Bu bakımdan din hizmeti yürütenler sözlerin en Demeye sözün kemini
güzeli olan Allah’ın kelamını duyururken hitap ve üslubun Bu cihân cehennemini
da en güzelini seçmelidir. Dilin inceliklerini dikkate alma- Sekiz uçmağ ede bir söz
lı, abartılı konuşmalardan kaçınmalıdır.
Yunus Emre
(www.yunusemre.gov.tr)
Peygamberimiz de “İfadenin öylesi vardır ki büyü-
leyici bir etkiye sahiptir.” buyurarak sözün etkisine ve Yukarıdaki dizeleri din hizmet-
4
önemine işaret etmiştir. Sözün güzelliğini gösteren işa- lerinde hitabetin önemi açısından
retlerden biri de usanç verecek kadar uzun olmamasıdır. değerlendiriniz.
Allah Resulü (s.a.v.) bir başka hadislerinde ise çok konu-
şan kişinin hata yapma ihtimalinin bulunduğuna işaret
ederek şöyle buyurmuştur: “Allah’ı anmak, Hakk’a çağrı
ve batıldan sakındırma vasfını taşımayan bütün sözler
hiç şüphesiz insanın lehine değil aleyhinedir.” 5

3 Şuarâ suresi, 214. ayet.
4 Buhârî, "Nikâh", 47, "Tıb", 51.
5 Tirmizi, "Zühd", 63.

37