Page 2 - Hitabet ve Mesleki Uygulama 2. Ünite
P. 2
HİTABET VE MESLEKİ UYGULAMA
1. Din Hizmetlerinde Hitabet ve Önemi
İnsanı diğer canlılardan ayıran en temel özellik dü- DEĞERLENDİRELİM
şünmesi ve düşüncelerini dil aracılığıyla ifade edebil-
mesidir. İnsanlar için bilgi ve görgü kadar, güzel konuş- “Mümin kullarıma söyle; en güzel
mak da önemlidir. Güzel ve etkili konuşma becerisine sözü söylesinler...”
hitabet, bu beceriye sahip olan kişiye ise hatip denir. İsrâ suresi, 53. ayet.
Hatip, yazılı bir metinden hareketle ya da herhangi bir Yukarıdaki ayeti din hizmetlerin-
hazırlık yapmadan, bilgi birikimini kullanarak içinden de hitabetin önemi açısından değer-
geldiği gibi irticâlî konuşma da yapabilir. Bir konunun lendiriniz.
yazılı değil de sözle ifade edilmesini belirtmek için "ir-
ticâlî" ifadesinin yanında “şifahi” kavramı da kullanıla-
bilir.
Din hizmetleri alanında görev yapan kişilerin de fikir ve duygu yönünden etkili olabilmeleri için
hitabet sanatını iyi kullanmaları gerekir. Hitabet kurallarını uygulayan bir din görevlisi muhatapları
tarafından sevilir ve sözü dinlenen etkili bir kişi olur.
Yüce Allah (c.c.), Kur’an-ı Kerim’in bir öğüt olduğunu şu ayette ifade etmektedir:
ِ
ِ
ِ
ِ
نيٖقتمْلل ةَظعومو ىدهو سانلل نايب اَذـه
ٌ
ٌ
ٰ
َّ
ً ُ
َ َّ
َ
َ
ْ َ َ
ُ
َ
“Bu (Kur’an), insanlar için bir açıklama, Allah’a karşı gelmekten sakınanlar için bir hidayet ve
bir öğüttür.” 1
Kur’an-ı Kerim’de ilahi mesajın insanlara ulaştırılmasına ilişkin pek çok ayette peygambere hi-
taben, “tebliğ et,” “ilet,” “çağır,” “söyle,” “haber ver,” “bildir”, “anlat,” “öğüt ver,” “uyar,” “hatırlat” ve
“tavsiye et” gibi emirler yer almıştır. Rabbimiz, en güzel biçimde konuşulmasını ve insanları birbirine
düşürecek, kavgalara sebep olacak kaba, çirkin sözlerden kaçınılmasını emretmektedir.
ٰ
ِ
۪ ِ ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
انيِبم اودع ناسن ْ لال ناك ناَطيشلا نا مهنيب ُغزـني ناَطيشلا نا نسحَا ىه ىتَّلا اوُلوقي ىدابعل لقو َ
ْ ُ
َ ْ َ
َ َ َ
َّ
َّ
ُ
ُ
ْ
َّ
َّ
ً
ُ َ
ْ ْ َ
ُ ًّ َ
ُ َ ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
“Kullarıma söyle: “En güzel sözü söylesinler.” Çünkü şeytan aralarına girer. Doğrusu şeytan,
insanın apaçık düşmanıdır.” Görüldüğü gibi burada tatlı sözün, iyi ve etkili konuşmanın önemine
2
dikkat çekilmiştir. Bazen bir çift söz, büyük kavgalara neden olurken, bazen de düşman kişileri dost
hâline getirir.
Allah Resulü (s.a.v.) kendisine peygamberlik görevi verildiğinde içinde yaşadığı toplum edebiyat
ve belagat alanında üstün bir seviyede idi. Sözün az ve öz olması, yerli yerinde söylenmesi önem-
1 Âl-i İmran suresi, 138. ayet.
2 İsrâ suresi, 53. ayet.
36
