Page 4 - Hadis Metinleri 4. Ünite
P. 4
4. ÜNİTE
Cuma namazı için gusül (boy abdesti) almak sün-
nettir. Cuma günü guslün temizlik meselesinden dolayı BİLGİ KUTUSU
tavsiye edildiği açıktır. Abdullah İbn Abbâs (r.a) diyor Misvak, ağız ve diş temizliğinde kul-
ki: “Cuma guslü gayet mükemmel bir temizlik yoludur, lanılmak üzere genellikle erak ağacından
sevap ve fazilettir. Kim guslederse bu güzeldir ancak yapılan, bir ucu fırça şeklindeki yumuşak
vacip değildir. Guslün nasıl başladığını size anlatayım: lifli çubuk parçasıdır. Günümüzde yaygın
İşgüç sahibi ve yün elbiseli halk, sırtlarında iş yaptıkla- olan diş fırçası ve macunu yerine kulla-
rı için yorgun düşüyorlardı. Mescit dar ve tavanı basık nılan ve antiseptik özelliği olan bu çubuk
idi. Sıcak bir günde Rasûlullah (s.a.v) geliverdi. Halk, parçası, genellikle serçe parmak kalınlı-
yün elbiseleri içinde terlemiş, rüzgâr da esince ter ko- ğında ve bir karış uzunluğunda olur. Uz-
manlara göre misvakın antiseptik, iltihap
kuları bazı insanları rahatsız etmişti. Bu durumu gören kurutucu, kan durdurucu, dişleri beyaz-
Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurdu: “Ey insanlar! Bu gün laştırıcı ve parlatıcı gibi özellikleri vardır.
geldiğinde guslediniz. Her biriniz bulduğu kokunun en
güzelini sürünsün.”
İbn Kuteybe (ö. 276/889), “Cuma guslü büluğa
ermiş her Müslüman’a vaciptir.” hadisi ile “Kim cuma
günü abdest alırsa ne âlâ. Ama kim guslederse bu daha
faziletlidir.” hadisi arasında bir çelişki olup olmadığı
sualine cevap verirken iki hadis arasında hiçbir çeliş-
ki bulunmadığını; vacip kelimesinin burada farz anla-
mında olmayıp fazilet ve tercih manasında olduğunu;
şartları müsait olan için guslün efdal, olmayan için ise BİLGİ KUTUSU
abdestin kâfi geldiğini ifade eder. Misvakın kendine has bazı özellikleri
Misvak kullanmakla ilgili şu hadislerin bilinme- olmakla birlikte aslolan ağız ve diş temiz-
sinde de fayda vardır: “Ümmetime zor geleceğinden liğidir. Günümüzde ağız ve diş temizliğinin,
endişe etmeseydim onlara her abdestle (veya namazla) diş fırçası ve macunu aracılığıyla yapılması
birlikte misvak kullanmalarını (diş ve ağız temizliği- yaygınlık kazanmıştır. Hadis incelendiğin-
ni) emrederdim.” “Ağızlarınız Kur’an yoludur, onları de bu ve benzeri uygulamaların da sünne-
8
misvakla temizleyin.” 9 tin ruhuna uygun olduğu anlaşılmaktadır.
Ayrıca Rasûlullah (s.a.v), Cebrail’in (a.s) tıp-
kı komşu hakları gibi misvak kullanmayı da kendisi-
ne tavsiye ettiğini beyan eder. Hz. Âişe’nin ifadesi-
10
ne göre Peygamber Efendimiz’in (s.a.v) evine girdiği
zaman ilk yaptığı şey misvak kullanmak, uyandığında
da yine misvakla dişlerini temizleyip abdest almak ve
namaz kılmak olurdu. Yine Hz. Âişe’nin (r.a) verdiği
11
bilgiye göre Peygamber Efendimiz (s.a.v) süt içtikten
sonra su ister ve getirilen su ile ağzını yıkadıktan sonra
“Çünkü süt yağlıdır.” derdi.
12
8 Buhârî, Cum’a, 8; Müslim, Tahâret, 42; Ebû Dâvûd, Tahâret, 25; Tirmizî, Tahâret, 18; Nesâî, Tahâret, 6; İbn Mâce, Tahâret, 7; Ahmed
b. Hanbel, I, 80.
9 İbn Mâce, Taharet, 7.
7 İbn Mâce, Tahâret 7; Ahmed b. Hanbel, VI, 47.
11 Müslim, Tahâret, 43; Müsâfirîn, 139; Nesâî, Tahâret, 7, Sehv, 67, Kıyâmü’l-Leyl, 2; İbn Mâce, İkâmet, 123.
12 Buharî, Vudû, 52; Müslim, Hayız, 95; Ebû Dâvûd, Tahâret, 68; Ahmed b. Hanbel, I, 223.
57