Page 5 - Hadis Metinleri 3. Ünite

İLİMLE İLGİLİ
HADİSLER

Abdullah b. Amr’dan (r.a) rivayet edildiğine göre bir gün Rasûlullah (s.a.v), evinden çıkıp mescide
girince orada halka olmuş iki grupla karşılaştı. Onlardan birisi Kur’an okuyor ve Allah’a (c.c) dua ediyor,
diğeri ise ilim öğreniyor ve öğretiyordu. Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v), “Her biri hayır üzeredir. Bun-
lar Kur’an okuyorlar ve Allah’a dua ediyorlar; Allah dilerse onlara verir, dilerse vermez. Şunlar da ilim
öğreniyorlar ve ilim öğretiyorlar. Ben ancak bir muallim olarak gönderildim.” buyurdu ve ilim halkasını
tercih ederek onlarla birlikte oturdu. 11

Ayrıca Rasûl-i Ekrem’in (s.a.v) şu hadisi de sabittir: “Allah beni zorlaştırıcı, sıkıntı verici, yanıltıcı ve
şaşırtıcı olarak göndermedi. Lakin o beni öğretici, eğitici (muallim) ve kolaylaştırıcı olarak gönderdi.” 12

اريخ ِهِب ّٰ للا ِدري نم “ : َ لاَق مَّلسو ِهيَلع ّٰ للا ىَّلص ِ ّٰ للا َ لوسر َّ نأ هنع ّٰ للا ي ِ ضر سابع نبا نع -3
َ
ٍ
ُ
َ
ً ْ ُ ْ َ َ َ َ ْ َ ُ َ ُ َ ُ ْ َ ُ َ َ َّ َ ِ ْ ِ َ
”.نيِدلا يِف ههِّقَفي
ِ ّ
ُ ْ ُ
İbn Abbâs’tan (r.a) rivayet edildiğine göre Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurdu:
“Allah, kimin hakkında hayır dilerse o kimseye dinde derin bir anlayış verir.” 13

TARTIŞALIM

“İnsanların hayırlısı, insanlara faydalı olandır.” hadisini değerlendirerek hadisten ilkeler çıka-
ralım.

Açıklama
İmam Buhârî, ilk hadisin geçtiği babta Ömer b. Ab-
dülazîz’in, Medine Valisi Ebû Bekir b. Hazm el-Ensârî’ye DEĞERLENDİRELİM
yazdığı şu mektuba yer verir: “Rasûlullah’ın (s.a.v) mevcut “Âlimler, peygamberlerin va-
hadislerini araştır ve zaman kaybetmeden onları yaz. Zira risleridir.” hadisini alimlere verilen
ben, ilmin son bulmasından ve âlimlerin (vefat ederek) git- önem açısından değerlendiriniz.
melerinden endişe ettim. Sadece Peygamber’in (s.a.v) hadisi
kabul edilsin. İlmi yaysınlar ve ders halkası teşkil etsinler ki
bilmeyen kimselere öğretilsin. Çünkü ilim, gizli olmadıkça
yok olmaz.” TARTIŞALIM

Âlim zümresinin yetiştirilmemesi hâlinde, toplumun “Allah, malı istediğine; ilmi ise
başına nasıl bir felaketin geleceği açıktır. Temel dinî ilimle- isteyene verir.” cümlesini sınıf içinde
rin ciddiye alınması çok önemlidir. Dinî konularda ciddiyet tartışınız.
ve ehliyetten uzak kimselerin görüş beyan etmesi, toplumsal
kargaşaya yol açtığından “sapmak ve saptırmak” olarak görülür. Zira dinin kendine özel dili, kaynakları
ve usulü vardır.

Rasûl-i Ekrem (s.a.v), “Aziz ve Celil olan Allah’ın Kitabı’nı kendi görüşüne dayanarak tefsir eden
kimse, isabet etse de hata etmiş olur.” hadisiyle sırf akılla yorum yapmanın yanlış ve tehlikeli bir yön-
14
tem olduğuna dikkat çeker. “İhtisasa hürmet esastır.” sözü gereği herkesin haddini bilmesi gerekir. Nasıl ki

11 Dârimî, Mukaddime, 32; İbn Mâce, Mukaddime, 17.
12 Müslim, Talâk, 29.
13 Buhârî, İlim, 10; Müslim, İmâret, 175; Tirmizî, İlim 4; İbn Mâce, Mukaddime, 17.
14 Ebû Davud, İlim, 5; Müslim, Münafikîn, 40; Tirmizî, Tefsir 1; Dârimî, Mukaddime, 20; Ahmed, b. Hanbel, V, 115.

44