Page 15 - Hadis 1. Ünite

HADİS İLMİ VE TEMEL KAVRAMLARI

Bana İmam Mâlik, İbn Şihâb’dan rivayet etti. (İbn Şihâb ise) Atâ b. Yezîd el-Leysî’den nak-
letti. (Atâ ise) Ebu Saîd el-Hudrî’den rivayet etti. (Ebu Saîd) Resulullah’ın (s.a.v) şöyle buyur-
duğunu aktardı: “Ezanı işittiğiniz zaman, müezzinin söylediklerinin aynısını siz de söyleyin.” 23

Hadis metninden önce gördüğümüz isim
zinciri, bu hadisin senedidir. Bu sened, oku-
duğumuz hadisin İmam Mâlik’in el-Muvatta’
adlı hadis kitabına hangi raviler aracılığıyla
ulaştığını göstermektedir. Hadis senedi: Ravilerin arka arkaya zikredildiği isim
zinciridir.
Bu senedi şema üzerinde şöyle gösterebiliriz:

İmam Mâlik Atâ b. Yezîd Resulullah
v.179 el-Leysî v.105

İbn Şihâb Ebu Saîd
v.124 el-Hudrî v.64

Şemadan da anlaşılacağı üzere bu ha-
disi Peygamber Efendimizden Ebu Saîd TARTIŞALIM
el-Hudrî isimli sahabi rivayet etmiştir. Ebu
Saîd’den bu hadisi işiten kişi ise öğrencisi Süfyân-ı Sevrî şöyle der:
Atâ b. Yezîd’dir. Atâ b. Yezîd’den rivayet “İsnad mü’minin silahıdır. Silahı olmayan
eden ise onun öğrencisi İbn Şihâb’dır. ne ile ve nasıl savaşacaktır?”
İmam Mâlik de bu hadisi İbn Şihâb’dan (İbn Receb, Şerhu İleli’t-Tirmizî, C 1, s.360.)
öğrenmiş ve el-Muvatta’ adlı eserinde ri-
vayet etmiştir. Süfyan-ı Sevrî isnadı neden silaha ben-
zetmektedir? İsnad silahı ile kime ve neye
Sened tablosundaki her bir ravinin is- karşı savaş verilmiş olabilir? Tartışınız.
minin sonunda yer alan vefat tarihlerini
incelediğimiz zaman senedin, kronolojik/
tarihsel olarak geriye doğru gittiğini ve en son Hz. Peygambere ulaştığını görürüz. Bir hadisi
senediyle okuduğumuzda, o hadisin Peygamber Efendimizden elimizdeki kitaba ulaşıncaya
kadar kimler vasıtasıyla ve nasıl aktarıldığını öğreniriz. Bu yönüyle sened, elimizdeki hadisin
Kimlik Belgesi gibidir.

Bir hadisin güvenilir olup olmadığı öncelikle senedine bakılarak tespit edilir. Sened ne ka-
dar güvenilir ravilerden meydana geliyorsa hadis de o kadar güvenilir bir hadis kabul edilir.
Bu nedenle hadis âlimleri senedleri pek çok yönden incelemişlerdir. Bu inceleme ve detaylı
değerlendirmelerden dolayı senedle ilgili birçok ilim dalı ortaya çıkmıştır.

23 Muvattâ, Salât, 2.

25