Page 2 - Fıkıh Okumaları 3. Ünite

3. ÜNİTE

1. ORUÇ

Sizce sabır ve iradenin insan hayatındaki önemi nedir?

İslam’ın beş şartından biri olan oruç, sözlükte
“bir şeyden uzak durmak, kendini tutmak” anla-
ARAŞTIRALIM mına gelen Arapça “savm” kelimesinin karşılığı-

BULALIM dır. Terim olarak oruç, tan yerinin ağarmasından
üneşin batmasına kadar ibadet niyetiyle yeme,
içme ve cinsel ilişkiden uzak durmayı ifade eder.
Oruç ile ilgili Kur’an- Kerim mealinden
üç ayet bularak yazınız. Kur’an-ı Kerim’de, önceki toplumlara da oru-
cun farz kılındığı haber verilmektedir. Kur’an’da-
1
ki kullanımları göz önüne alındığında orucun Al-
lah’a kul olma bilincine varılabilmesi, mümine
yaraşmayacak hâl ve davranışlardan sakınılması
ve kulluğun belirli bir disipline bağlanması açısından vazgeçilmez bir öneme sahip olduğu
anlaşılmaktadır.

Peygamber Efendimiz bir hadis-i şerifte şöyle buyurur: “İnsanın oruç dışındaki bütün
ameli on mislinden yediyüz misline kadar mükâfatlandırılır. Ancak oruç konusunda Yüce Allah,
`Oruç benim içindir, mükâfatını da ben vereceğim. Kulum benim için yemesini, içmesini ve cin-
sel arzularını terk etmiştir.’ buyurur.” Cennetin özel olarak oruç tutanların girmesi için ayrılmış
2
bulunan “reyyân” adlı kapısından girme hakkı bu karşılığın ilk basamağı sayılmıştır.
3
Hz. Peygamber birçok hadisinde orucun faziletlerini açıklarken, bu ibadetin ahlakı güzel-
leştirmedeki eğitici rolüne de vurgu yapmış ve oruçluların cennette yüksek derecelere nail
olacaklarını haber vermiştir. Keza samimi bir inançla, Allah’ın hoşnutluğunu kazanmak üzere
4
ramazan ayını oruçlu geçirenin günahlarının bağışlanacağını, gündüzleri oruçla, geceleri tera-
vih namazlarıyla ihya etmenin karşılığının ancak Allah Teâlâ tarafından bağışlanmak olduğu-
nu şu şekilde müjdelemiştir:“Her kim inanarak ve karşılığını Allah’tan bekleyerek Ramazan’ı
oruçla geçirirse, geçmiş günahları bağışlanır.” 5

Orucun farziyeti ve oruçla ilgili bazı hükümler ise şu ayetlerde açıklanmıştır:
“Ey iman edenler! Oruç sizden önce gelip geçmiş ümmetlere farz kılındığı gibi size de
farz kılındı. Umulur ki korunursunuz.” 6
“Oruç gecesinde kadınlarınıza yaklaşmak size helâl kılındı. Onlar sizin için birer elbise,
siz de onlar için birer elbisesiniz. Allah sizin kendinize kötülük ettiğinizi bildi ve tevbenizi ka-
bul edip sizi bağışladı. Artık (ramazan gecelerinde) onlara yaklaşın ve Allah’ın sizin için tak-
dir ettiklerini isteyin. Sabahın beyaz ipliği (aydınlığı), siyah ipliğinden (karanlığından) ayırt
edilinceye kadar yeyin, için, sonra akşama kadar orucu tamamlayın. Mescitlerde ibadete
çekilmiş olduğunuz zamanlarda kadınlarla birleşmeyin. Bunlar Allah’ın koyduğu sınırlardır.
Sakın bu sınırlara yaklaşmayın. İşte böylece Allah âyetlerini insanlara açıklar. Umulur ki
korunurlar.” 7

1 bk. Bakara suresi, 183. ayet
2 Buhârî, Savm, 2.
3 bk. Buhârî, Savm, 4.
4 bk. Buhârî, Savm, 2, 4, 8, 9.
5 Nesâî, Sıyâm, 38, 39.
6 Bakara suresi, 183. ayet.
7 Bakara suresi, 187. ayet. 51