Page 84 - Fıkıh 4. Ünite
P. 84
FIKIH
İki düşman grubun birbiriyle savaşması harp (muhare-
be) ve kıtal kavramları ile ifade edilmektedir. Bu kavramlar
meşru veya gayri meşru her türlü savaş için kullanılmakta-
dır. Cihadı, Allah (c.c.) yolunda savaş manasıyla aldığımızda
muharebenin cihatın yöntemlerinden biri olduğu gürüle-
cektir.
Savaşı Meşru Kılan Sebepler
Niyet, yapılan davranışın meşruiyetini belirleyici bir
unsurdur. Bu yüzden toprak, mal, şan ve şöhret kazan-
mak veya insanları sömürmek amacıyla yapılan tüm sa-
147
İnsanlara cihat aynı zamanda manevi vaşlar cihat ile elde edilecek sevabı ortadan kaldırır.
değerlere sahip çıkmaktır. Savaşı meşru kılan başlıca sebepler şunlardır.
1- Savunma amaçlı savaş: Ülkenin saldırıya uğrayıp
zarurât-ı diniyyeden olan din, can, mal, nesil ve aklın ko-
runması amacıyla savaş yapılması fakihlerin ittifakı ile
meşrudur.
َ
ْ ُ َّ َ ْ َ َ ُ َ َ َ َّ َ 2- Uluslararası güvenlik amaçlı savaş: Bazı ülke ve
مهنيِدهلن اني۪ف اودهاج ني۪لاو ﴿ grupların bir bölge veya tüm dünyayı tehdit eden faaliyet-
ْ
َ
َ
َ ْ ُ َ َ َ ّٰ َّ َ َ ُ ُ leri karşısında savaş meşru olur. İnsanların mal ve can
﴾ ين۪نِسحملا عمل للا نِاو ۜانلبس güvenliğini tehdit eden nükleer, kimyasal, terörist faali-
“Bizim uğrumuzda cihat edenleri yetlere üs olma gibi fitne ve zulme engel olup uluslara-
elbette kendi yollarımıza eriştirece- rası güvenliğin sağlanması amacıyla savaş yapılması da
ğiz, Hiç şüphe yok ki Allah iyi davra- meşrudur.
nanlarla beraberdir."
3- Devlete karşı silahlı ayaklanma ve isyan suçu fıkıhta
(En'am suresi, 121. ayet) bağy olarak isimlendirilmektedir. Bağy suçunu işleyen-
lere karşı savaş yöntemi dâhil olmak üzere gerekli tüm
tedbirleri almak devletin hakkıdır. Ülkemizde 15 Temmuz
2016'da yaşanılan devlete isyan hareketi bağy suçuna bir
örnektir. Devletin düzenini yıkmaya çalışanlara ve alter-
natif paralel yapılanma içine girenlere karşı gerekli ted-
birleri alıp bu isyan hareketini bastırmak devletin hem
hakkı hem de vazifesidir.
Fatih Sultan Mehmed’in İrtidat fıkhi bir terim olarak, bir Müslümanın İslam di-
İstanbul Emannâmesi’nde ninden çıkmasını ifade eder. Bu kişiye mürted denilir. Fa-
gayrimüslimlere tanıdığı hak ve kihler dininden dönüp düşman safına geçen, İslam dinine
özgürlükleri araştıralım. zarar verebilmek için fırsat kollayan mürtedler ile savaş
yapılabileceğini kabul etmişlerdir. Nitekim Hz. Ebû Bekir
(r.a.) hilafetinin ilk yıllarında irtidat hareketlerini bastır-
mak üzere orduyu sevketmekte hiç tereddüt etmemiştir.
4- İslam'ın tebliğ edilmesine engel olanlarla savaş: İnanç
ve fikir hürriyeti kapsamında Müslümanların dinlerini yaşa-
malarına ve tebliğ etmelerine engel olanlara karşı Müslü-
man devletler muhtelif yöntemlerle mücadele edebilirler.
147 bk. Buhârî, Cihad, 15.
146
