Page 17 - Dinler Tarihi 5. Ünite

DİNLER TARİHİ

Yeni Dinî Hareketlerin ortaya çıkmasına ve yayılmasına etki eden en temel unsurları şu şekilde sıralayabiliriz:

1 Aşırı dünyevileşme ve rasyonalizmin günümüz insanlarında yarattığı hayal kırıklığı ve manevi tat-
minsizlik.
Değişim ve küreselleşmenin getirdiği yoğun tecrübe ve insanların geleneksel dinlerin dışında yeni
2 dinî söylem arayışları.

3 Kişilerin ruhsal ve toplumsal kabullenme anlamındaki zafiyetleri.
Dinin problem çözücü bir olgu olarak görülmesiyle birlikte,geleneksel dinlerin, Modern Dönemin
4
ihtiyaçlarına ve sorunlarına zamana uygun cevaplar vermede yetersiz kalması.

Yeni dinî akımların özelliklerini kısaca şu şekilde sıralayabiliriz:

1. Toplumda yaygın olan dinî anlayışa karşı bir tutum içindedirler.

2. Üyelerini kendi dinî, sosyal ve kültürel anlayışlarını öğreten bir sürece tabi tutarlar.

3. Dine aklî yaklaşımı reddederler.

4. Karizmatik ve otoriter bir lider etrafında toplanılır ve üyelerin lidere tam bir teslimiyeti
beklenir.
5. Harekete yeni üyeler katmak için misyonerlik faaliyetleri yapılmaktadır.

6. Birbirinden farklı dinî inanç ve anlayışlar sentezlenerek çağın insanını etkileyecek şekil-
de sunulur.

7. Dünyanın sonunun çok yakın olduğu ve insanların yeni döneme hazırlanmalarının ge-
rektiği belirtilmektedir. 22
Yeni dinî akımlardan Hint-Uzak doğu kökenli
NOT EDELİM akımlar (Transandantal Meditasyon, Hare Krishna
vb) daha çok meditasyon ve yoga gibi bireysel tecrü-
Yeni dinî akımlardan Hint-Uzak beleri öne çıkararak aydınlanmayı, dinî tecrübeyi ya-
doğu kökenli akımlar daha çok me- şayacakları dile getirmişlerdir. Hıristiyan kökenli yeni
ditasyon ve yoga gibi bireysel tec- dinî akımların bir kısmında ise intihar etmek de dahil
rübeleri öne çıkartırken; Hıristiyan şiddet unsuru görülmektedir. Örneğin Jim Jones’un
kökenli bazı yeni dinî akımlarda in- liderliğinde kurulmuş olan Peoples Temple (İnsanla-
tihar etmek de dahil şiddet unsuru rın Tapınağı) üyeleri, 1978 yılında Guyana’da (ABD)
görülmektedir.
276’sı çocuk olmak üzere 918 kişi topluca intihar et-
miştir.

1994 yılında Solar Temple (Güneş Tapınağı) isimli harekete bağlı 74 kişi, dünyada meydana
geleceğine inandıkları nükleer savaş felaketini yaşamamak için Kanada ve İsviçre’de aynı anda
hayatlarına son vermişlerdir.

22 M. Ali Kirman, "Batıda Ortaya Çıkan Yeni Hareketlerin Bazı Özellikleri ve Toplumsal Tabanları", Dinî Araştırmalar, C 2, Sayı 4, s.
231.

141