Page 38 - Dinler Tarihi 4. Ünite

DİNLER TARİHİ

6.1. Mecusiliğin Tarihçesi

KRONOLOJİK MECUSİLİK TARİHİİ
Dönem Olay

Zerdüştle başlayan ve Ahura Mazda’nın öne çıkarıldığı dönem. • Bilgelik tanrısı Ahura Mazda’nın öne çıkartılarak tek tanrıcılığın temelleri

atılmıştır.
• İnsanların iyinin ya da kötünün tarafında olmalarına göre sonraki
hayatlarının belirleneceği belirtilmiştir.

Daryus (MÖ 486) sonrası başlayan ve MS 3. yüzyıla kadar devam eden dönem. • Daryus, Mecusiliğin yayılması için Anadolu’ya ve Avrupa’ya misyonerler

göndermiştir.
• Gidilen bölgelerin dinî yapılarından etkilenerek farklı Mecusilik yorumları
çıkmıştır.

MS 7. yüzyıla kadarki Sasaniler Dönemi. • Mecusiliğin sözlü gelenekleri yazıya geçirilmiştir.
• Mecusilik’te tek tanrıcılıktan uzaklaşılarak düalist (ikili) tanrı inancı
yerleşik hale gelmiştir.
• Mecusilik, MS 272’de İran’da resmî din ilan edilmiştir.

Sasanilerin yıkılışından günümüze kadar olan dönem. • İran’ı, Müslümanların fethetmesiyle, çok sayıda Mecusi İslamiyet’i
seçmiştir.
• Müslüman olmayan Mecusilere, zımmi (Ehl-i Kitap) muamelesi yapıldı
ve İran’da kendi dinlerini yaşamalarına müsaade edilmiştir.
• MS 9. yüzyılda Denkard, Bundahişn gibi Mecusi dinî metinleri
derlenmiştir.
• Mecusiliğin, Tanrı konusundaki düalist yapısı devam etmektedir (Şinasi
Gündüz, Yaşayan Dünya Dinleri, s. 510; Mehmet Alıcı, Kadim İran’da
Din, s. 17-34, 221-235; 267-281).

6.2. Mecusilik’te İnanç, Ritüeller, Semboller ve Kutsal Mekânlar

NOT EDELİM
Mecusilik’te İnançlar

Tanrı: Mecusiliğin kurucusu Zerdüşt, Tanrı'yı Ahu- İslamiyet’in doğduğu dönemde
ra Mazda olarak tanımlayıp onu en yüce, her şeye gücü Mecusilik, başta İran olmak üzere
değişik
Yarımadasının
Arap
yeten şeklinde ifade etmiştir. Böylece Zerdüşt’ün, tek bölgelerinde yaşamaktaydı. Hz.
Tanrı inancını dile getirdiği söylenebilir. Onun ölümün- Ömer (r.a) Dönemi'nden itibaren
den sonra İran’ın kadim dinî geleneklerinin etkisiyle İran’ın fethedilmesi sonucunda
Mecusiliğin içine düalist (ikili) tanrı anlayışının girme- Mecusilerin önemli bir kısmı
ye ve Sasaniler Dönemi'nde de bu inancın yerleşme- Müslüman olmuş ve Mecusilik
gerileme sürecine girmiştir.

118