Page 30 - Dinler Tarihi 4. Ünite

DİNLER TARİHİ

NOT EDELİM

Konfüçyüs’e Göre Erdemli
Konfüçyanizm’de Beş Erdem Yönetici:
"Memleketini erdemi ile yöneten
Ciddiyet bir kimse, yerini daima koruyabilen
1 Saygı görmek için ve bütün yıldızların kendisine tabi
olduğu kutup yıldızı gibidir."
Cömertlik
2 Her şeyi elde etmek için (Konfüçyüs, Konuşmalar, C 2, s.1.)

Samimiyet "Eğer halk kanunlarla yönetilir ve
3 Herkesin güvenini kazanmak için cezalarla yola getirilmek istenirse,
Çalışkanlık onlar kendilerini cezalardan
kurtarmaya
çalışacaklar,
fakat
4 Başarılı olmak için hiç utanmayacaklardır. Eğer
Nezaket onlar erdemle yönetilir ve terbiye
5 Başkalarını hizmetinde kullanmak için icaplarıyla yola getirilmek istenirse,
utanacaklar ve böylece iyi olmaya
çalışacaklardır."
(Mahmut Aydın, Anahatlarıyla
Dinler Tarihi, s. 205.) (Konfüçyüs, Konuşmalar, C 2, s.3)

BİLGİ KUTUSU Junzi: Konfüçyanizm’de "beyefendi" anla-
mına gelen bir terimdir. Junzi, "Kendin için iste-
mediğin şeyi başkalarına yapma" altın kuralına
Konfüçyüs’e Göre Üstün İnsan:
göre davranan kimsedir.
Konfüçyanizm’in gayesi, erdemli ve
üstün insan yetiştirmektir. Konfüçyüs’e Konfüçyüs, erdem (ren) arayan bir kimsenin
göre insan özü itibarıyla iyidir. İyilik uyması gereken kuralları şöyle özetler: "Müna-
öğrenilebilen bir niteliktir. Bu nedenle sebetsiz bir şey görmemeli, münasebetsiz bir
herkes iyi olabilir. Konfüçyüs’ün üstün şey işitmemeli, münasebetsiz bir şey söyleme-
insan tanımında soyluluğu değil, erdemi meli ve münasebetsiz bir şey yapmamalıdır." 17
esas alması bir devrimdir. Ona göre
öğretimde sınıf farkı olmamalıdır. Ren (Doğru Davranış): İnsanlık erdemi de-
(Konfüçyüs, Konuşmalar, C 15, s. 38) mektir. Bütün erdemleri kendisinde barındıran
kişi mükemmel insandır.
"Büyük ve üstün insan erdemi, küçük
insan ise rahatını düşünür. Üstün insan İdeal Devlet: Konfüçyüs için ideal bir dev-
kanunlar üzerinde kafa yorar, küçük let, ahlaki eğitiminin en üst seviyesine yükselmiş
insan ise kendi faydasını arar." olan ve bilge kral diye isimlendirilen bir hüküm-

(Konfüçyüs, Konuşmalar, C 4, s. 11) dar tarafından yönetilen devlettir. Devleti ahlaki
bir kurum olarak gören Konfüçyüs, hükümdarı-
"Büyük ve üstün insan, daima nın da ahlaklı olmasını şart koşar.
memnun ve rahattır. Küçük insan ise
daima üzüntü ve telaş içindedir." Konfüçyüs, hükümdarların davranışlarında
(Konfüçyüs, Konuşmalar, C 7, s. 36) halka örnek olmaları gerektiğini söyler. Çünkü
insanın başkalarını yönetmesi için önce kendini
yönetmesi gerekir.

17 Kollektif, Dinler Kitabı, s. 75.

110