Page 4 -

Hz. Peygamber’in (s.a.v.), “Kur’an’ı seslerinizle güzelleştiriniz.” emri veya “Allah güzeldir
güzeli sever.” hadisindeki tavsiyesi İslam’ın estetiğe verdiği önemi göstermektedir.

3. MûsİkîNİN ETkİ alaNları

Mûsikînin etki alanı çok geniştir. Geçmişimizde birçok ilim adamı mûsikî ile diğer bilim
dalları arasında bağlantılar kurmuş (tıp, astronomi, fizik, matematik, burçlar v.b.) ve etkilerini
keşfetmişlerdir. Bu doğrultuda özellikle Selçuklu ve Osmanlı Devletleri zamanlarında kurulan
mûsikî ile tedavi merkezleri önemli ve dikkat çekicidir.

Batıda da benzer çalışmalar yapılmakta, mûsîkinin insan, hayvan ve bitkiler üzerindeki
etkisine ilişkin çalışmalar yürütülmektedir.

Hepimiz şu sözü duyarız ya da okuruz; “Ezanı dinledi, Müslüman oldu.” Sizce bu ezan
kötü bir ses ve kulağı tırmalayan bir nağme ile okunsa idi bu haberleri duyabilir miydik? İn-
sanın kendisine ve topluma verdiği değer kişinin estetik kaygısı ile doğru orantılıdır. Bu orantı
İslam ve estetik arasında inanılmaz derecede kuvvetlidir.
Yurt dışı veya yurt içi konserlerde yabancıların bizim dinî müziğimizi dinlerken nasıl
etkilendiklerini defalarca müşahede etmişizdir. Burada önemli olan dil, din, ırk ayırımı gözet-
meden müziğin evrensel niteliklerinden faydalanmayı bilmektir.

Eflatun’un (mö 427- mö 347): “Müzik, terbiyenin esas-
lı vasıtasıdır. Müzik bir eğlence aracı değil, güzellik, iyilik
ve eğitim aracıdır.” sözünden anlaşılacağı gibi müzik, eği-
tim alanında etkin olarak kullanılmaktadır. Amaca uygun
eğitim verildiğinde müzik, zihinsel, duygusal, psikolojik
ve sanatsal yeteneğin gelişmesine büyük katkı sağlar.

Müzik eğitimi, estetik ve müzikal duyguların gelişimine
katkıda bulunduğu gibi, hayatta başarılı olmuş insanların
yetişmesine de imkân sağlar. Gelişmiş ülkelerde müzik
başlı başına bir eğitim aracı olarak algılanmaktadır. Mü-
ziğin sanatsal ve eğitimsel işlevleri, problemli çocukların
yeniden eğitime kazandırılmaları konusunda kuşku gö-
türmez bir gerçektir. Bunun yanında insanı fiziksel ola-
rak etkileyen en güçlü sanatlardan birisi de mûsikîdir. İn-
sanı bir anda ağlatıp güldürme, düşündürme, oynatma,
Eflatun uyutma, uyandırma gücüne sahiptir.

4. İslaM DİNİNDE MûsİkîNİN yErİ

Beşerî veya semavî, yeryüzündeki tüm dinlerde basit veya gelişmiş müzikler mevcuttur.
İslam Dininin insan sesine ve mûsikîye verdiği önem neticesinde dinî müzikler içerisinde en
gelişmiş müziklerden birisi İslam musikîsi olmuştur. Her millet İslam’ın ana kaynağı olan Ku-
ran’ı kendi kültürüne göre okumuştur. Fakat bazıları bu konuda öne çıkmışlardır; bunlar Arap
ve İstanbul ağzı dediğimiz, okuyuş tarzlarıdır.

14 15