Page 9 - 12. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 4. Ünite

4. Ünite GÜNCEL DİNÎ MESELELER

İslam dini, zengini daha zengin, fakiri daha da fakir yapan ve doyumsuzca mal elde
etme hırsıyla güçlünün zayıfı ezmesine neden olan bir sisteme karşılık sosyal adaleti esas alır.
Zenginlere paylaşmayı, yoksulu görüp gözetmeyi, helal kazanç elde etmeyi ve kazancı helal
yolda harcamayı tavsiye edip; fakirlere çalışmayı, rızkı temin etmek için çaba sarf etmeyi tavsiye
etmiştir. Kişilerin sahip oldukları malları cimrilik ederek sırf kendi menfaatleri doğrultusunda
kullanmaları ve yığmaları ağır ifadelerle eleştirilirken saçıp savurmalar da kınanmıştır. Cimrilikle
ilgili Kur’an-ı Kerim’de “Allah’ın kendilerine lütfundan verdiği nimetlerde cimrilik edenler,
bunun, kendileri için hayırlı olduğunu sanmasınlar. Hayır! O kendileri için bir şerdir…”
13
buyrulurken malı biriktirip yığanlar hakkında da şöyle buyrulur: “… Altın ve gümüşü biriktirip
de onları Allah yolunda harcamayanları elem dolu bir azapla müjdele.” 14

İslam’ın Müslümanlardan istediği, "Eli sıkı olma; büsbütün eli açık da olma. Sonra
kınanır, (kaybettiklerinin) hasretini çeker durursun." ayetinde de belirtildiği gibi israfla
15
cimrilik arasında dengeli bir yol tutmaları, her şeye sahip olma hırsına kapılarak insanlık ve
kulluk görevlerini unutmamalarıdır. Cömertlikte israf derecesine varıp kendilerini ve ailelerini
mağdur etmemeleridir.

TARTIŞALIM

“Allah’ın kendilerine lütfundan verdiği nimetlerde cimrilik edenler, bunun, kendileri için
hayırlı olduğunu sanmasınlar. Hayır! O kendileri için bir şerdir…”

(bk. Âl-i İmrân suresi, 180. ayet.)
“Andolsun ki sizi biraz korku ve açlık; mallardan, canlardan ve ürünlerden biraz azaltma
(fakirlik) ile deneriz. (Ey Peygamber!) Sabredenleri müjdele!.”

(Bakara suresi, 155. ayet.)
Medine’ye hicretten sonra Hz. Peygamber muhacirler ile ensarı kardeş ilan etmişti. Kardeş
ilan edilenler arasında Abdurrahman b. Avf (r.a.) ve Sa’d b. Rebi’ (r.a.) vardı. Sa’d b. Rebi’ (r.a.)
ensarın en zenginlerinden biriydi. Hz. Peygamber onları kardeş ilan ettiğini açıklayınca Sa’d
(r.a.), Abdurrahman b. Avf’ı (r.a.) evine götürdü, tüm servetini ortaya koydu ve “Bunların
yarısı senin, yarısı benim; istediğin gibi harcayabilirsin.” dedi. Sa’d’ın (r.a.) bu fedakârca
ve cömertçe davranışına karşılık Abdurrahman b. Avf (r.a.) bu teklifi kabul etmedi, “Hayır
kardeşim! Allah malında mülkünde, çoluk ve çocuğunda sana hayır ve bereket versin! Sen
bana ticaret yapılan çarşınızın yerini göster, yeter!” dedi. İlk başta küçük şeyler alıp satan
Abdurrahman b. Avf (r.a.) kısa sürede Medine’nin sayılı zenginlerinden biri oldu.

(bk. Buhârî, Büyû, 98.)

Yukarıda verilen ayetler ve örnek olay çerçevesinde İslam'ın fakirliğe bakış açısını tartışınız.

13 bk. Âl-i İmrân suresi, 180. ayet.
14 bk. Tevbe suresi, 34. ayet.
15 İsra suresi, 29. ayet.
104