Page 19 - 12. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 4. Ünite
P. 19
4. Ünite GÜNCEL DİNÎ MESELELER
3. SAĞLIK VE TIPLA İLGİLİ MESELELER
Hastalık insanın beden ve ruh hâlini
olumsuz etkileyen bir durumdur. Tedavi ise bu
durumun giderilmesidir. İslam dini hastalıklara
yakalanmamak için her türlü tedbiri almayı,
hasta olunduğunda iyileşmek için çare aramayı
tavsiye eder.
Tüm çabalara rağmen iyileştirilemeyen
hastalıkları metanetle karşılamak, ardında bü-
yük mükafatların gizli olduğu bir kapıyı açmak-
tır. Bu konu hakkında Hz. Peygamber şöyle
buyurmaktadır: "...Sevabın çokluğu, belanın
büyüklüğüyle beraberdir..." 42
Günümüzde tıp teknolojisi ve sağlık ala- 12.1.9. İslam'da sağlık emanettir.
nında büyük ilerlemeler kaydedilmiştir. Bu durum olumlu gelişmelerin yanında dinî, hukuki ve
ahlaki yönlerden de birçok sorunu beraberinde getirmiştir. Sağlık gibi hastalığın da bir imtihan
olduğu bilinciyle Müslümanlar sağlıklarına Allah'ın (c.c.) razı olduğu yollardan kavuşmayı arzu-
lamaktadır. Bu bağlamda otopsi, ötenazi, organ nakli, kan bağışı, haram maddelerle tedavi ve
intihar konuları son zamanlarda yoğun olarak tartışılmaktadır.
Otopsi
Otopsi, ceset üzerinde yapılan tıbbi bir incelemedir. Ölüm ve hastalık sebebinin tespiti için
bazen cesedin iç organlarının açılması ve hatta incelenmek üzere vücudundan parça alınması
yoluyla gerçekleştirilmektedir.
İslam'a göre insanların gerek hayatta ve gerekse vefatlarından sonra dokunulmazlıkları
vardır. Ancak bu dokunulmazlığın sınırları vardır. Tıpkı ameliyat olmak gibi gerekli durumlarda
bu dokunulmazlık kalkabilir. Otopsi sayesinde ölüm sebebi anlaşılmakta, bulaşıcı hastalıklarla
mücadele edilebilmektedir. Gereklilik hâlinde ve zaruret ölçüsünde otopsi yapmanın caiz
olduğu hükmünü açıklamıştır.
43
Ötenazi
Ötenazi sözlükte kolay ölüm, hızlı ölüm gibi anlamlara gelir. Terim olarak ise, tıbben
tedavisi olmayan ve sürekli acı veren bir hastalığa yakalanmış kimsenin hayatına kendisinin ya
da hukuki temsilcisinin izni ile son verilmesidir. Ötenazi, hastanın yaşamına kasıtlı olarak son
vermektir. Bugün ülkemizde yasak olan bu uygulamanın dinen haram ve hatta cinayet olduğu
konusunda İslam âlimleri hemfikirdir. Çünkü İslam dininde “ölüm hakkı” değil “yaşama hakkı”
vardır. Ötenazi, kişinin hakkı olmayan bir şeyi talep etmesidir.
Hastanın aldığı tıbbi desteğin sona erdirilmesi konusu, beyin ölümü gerçekleşmiş kişiyle
bitkisel hayattaki kişilerin tedavisinin durdurulması şeklinde iki kısımda değerlendirilir. İslam
âlimlerinin çoğuna göre, hastanın veya kanuni temsilcisinin izni ile bitkisel hayattaki kimse
tıbben ölü sayılamayacağı için bu kimsenin aldığı tedaviyi durdurmak ötenazi kapsamında
42 İbn Mâce, Fiten, 23.
43 Ahmet Ekşi, İslam Tıp Hukuku, s. 83-85.
114