Page 19 - İslam Tarihi 7. Ünite

7. Ünite
7. Ünite
Esas hedefi siyasi ve askerî organları ile üyelerinin özgürlük ve güvenliklerini korumak olan
NATO’nun tek Müslüman üyesi Türkiye’dir. NATO’nun siyasi organlarının üyeler veya komşuları ara-
sında yaşanabilecek anlaşmazlıkları önle-
mek, demokratik değerleri korumak ve fikir
alışverişine destek vermek gibi amaçları bu-
lunmaktadır. Anlaşmazlıklar ve çatışmalara TEFEKKÜR
barışçıl çözümler bulmak, diplomatik çaba-
lar yetmediğinde geniş çaplı savaşları veya
sınırlı krizleri idare etmek üzere askerî mü- “Müminler, birbirini sevmede, birbirine merhamet
dahalelerde bulunmak ise NATO’nun askerî ve şefkat göstermede, tıpkı bir organı rahatsız-
organlarının amaçlarındandır. Körfez Savaşı, landığında diğer organları da uykusuzluk ve yük-
Bosna-Hersek ve Kosova’daki savaşlar NA- sek ateşle bu acıyı paylaşan bir bedene benzer.”
TO’nun askerî gücünü kullanarak müdahil (Müslim, Birr, 66.)
olduğu hadiselerdendir. Hadis-i şerifin dikkat çektiği hususu devletler
NATO’nun etki alanının genişlemesi ve arası münasebetler açısından yorumlayınız.
görevlerinin revize edilmesi için 1991-2001
yılları arasında bazı çalışmalar yapılmıştır. Bu
bağlamda üye ülkelerin güvenliğinin sağlan-
ması açısından Orta Doğu, Doğu Avrupa ve
Kafkasların NATO’nun görev bölgesi olarak kabul edilmesi önemsenmektedir. Akdeniz Bölgesi’nin
42
tamamında barış ve istikrara katkıda bulunmak ve bölge ülkeleri ile NATO arasında ortak anlayışı ge-
liştirmek amacıyla 1994 yılında Akdeniz Diyalogu oluşturulmuştur. Bu diyaloga katılan ülkeler; Cezayir,
Mısır, İsrail, Ürdün, Fas, Moritanya ve Tunus’tur. Orta Doğu Bölgesi’nde oluşturulan İstanbul İş Birliği
Girişimine ise Kuveyt, Bahreyn, Katar ve Birle-
şik Arap Emirlikleri katılmaktadır. Makedonya
ve Bosna-Hersek başta olmak üzere Balkanlar- ÖSYM Sormuş!
daki ülkelerin NATO’ya üyelik süreçlerinin iler- ÖSYM
letilmesi ve Kosova’da güvenliğin tam olarak
sağlanması Türkiye tarafından desteklenen Aşağıda, bir küresel örgütün kuruluş amaçlarından
bazıları verilmiştir.
hususlardandır. • Üye ülkelere kendi kendine yetecek ekonomik
43
Ekonomik konularda uzmanlaşmış, hükü- gelişme ve istihdam sağlamak
metler arası bir istişare kuruluşu olan İktisadi • Gelişmekte olan ülkelerin ekonomik kalkınmalarına
İş Birliği ve Gelişme Teşkilatı (OECD) 1961 yı- destek sağlamak
lında kurulmuştur. Kuruluş, ekonomi ile ilgili • Uluslararası ticaretin gelişmesini desteklemek
konularda analitik incelemeler yapmakta ve Amaçları belirtilen bu örgüt aşağıdakilerden
sonuçlar doğrultusunda üye ülkelere tavsi- hangisidir?
yelerde bulunmaktadır. Üye ülkeler hakkında A) Birleşmiş Milletler (BM)
ekonomi alanında periyodik olarak raporlar B) İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)
hazırlayan teşkilat, inceleme yaptığı ülkenin C) Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC)
D) Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO)
içinde bulunduğu şartları objektif olarak orta- E) Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD)
ya koymaya çalışmaktadır. 2019-AYT
OECD tarafından hazırlanan ekonomik ana- Cevap: E
liz ve istatistikler IMF ve Dünya Bankası gibi ör- Metinde amaçları belirtilen kuruluş Ekonomik İşbirliği
gütlere referans olmaktadır. Teşkilatın kurucu ve Kalkınma Örgütüdür.
üyeleri arasında yer alan Türkiye, toplam 36
üye içindeki tek Müslüman ülkedir.
44
42 Taha İmran Aktürk, Soğuk Savaş Dönemi Sonrası NATO’nun Orta Doğu Politikaları, s. 5-18.
43 www.mfa.gov.tr/sub.tr.mfa?ad66d2ab-64b7-4bc7-b3a1-eb06097f75c7 (Erişim tarihi: 28.01.2020)
44 www.mfa.gov.tr/iktisadi-isbirligi_ve-gelisme-teskilati-_oecd_.tr.mfa (Erişim tarihi: 28.01.2020)

139