Page 20 - Hadis 3. Ünite

HADİS

Sonraki dönemlerde çok yaygınlaşan bir telif türü de Kırk Hadis derlemeleridir. Kırk ha-
disler, Kütüb-i Sitte’den ve diğer hadis kitaplarından bir konuya veya çeşitli konulara dair kırk
hadisi bir araya getirmek suretiyle oluşturulmaktadır. Bu türün başlaması ve yaygınlaşma-
sında, kırk hadis ezberleyene Hz. Peygamberin kıyamet gününde şefâat edeceği anlamında
nakledilen bir rivayetin önemli payı vardır. Birçok hadis âlimi böyle bir müjdeye nail olmak
için kırk hadis derlemesi yapmıştır. Bu gelenek günümüzde hâlâ devam etmektedir. Sayısız
örnekleri bulunan bu türün en meşhur çalışması, Türkçeye de birçok kimse tarafından tercü-
me edilmiş olan Nevevî’nin el-Erbaûn en-Neveviyye/Kırk Hadis isimli derlemesidir.
Tasnif dönemi ve sonrasında siyasi, sosyal, hukukî ve
ahlaki bütün konuları içeren hacimli hadis kitapları yazıl-
mıştır. Bazı âlimler bu kitaplardan özellikle ahlak ve âdâb
konularını içeren, günlük hayatında samimi, ihlâslı ve takvâ
sahibi bir mümin olarak yaşamak isteyenlere rehber vazi-
fesi gören ve cehennemden koruyup cennete teşvik eden
hadisleri seçerek çeşitli kitaplar yazmışlardır. Bu alanda ilk
yazılan eserlerden biri İmam Buhârî’nin “el-Edebü’l-Müf-
red” isimli eseridir. Peygamber Efendimizin ve ashabının
âdâb ile ilgili söz ve fiillerini toplayan bu kitap, alanının
en önemli kaynaklarından biridir. el-Edebü’l-Müfred Türk-
çe’ye de tercüme edilmiştir.
Âdâb konulu hadislerin derlendiği
Münzirî’nin (ö. 656/1258) “et-Tergîb ve’t-Terhîb” isimli Buhârî’nin el-Edebü’l-Müfred isimli
eseri de bu konuya dairdir. Eser, Kütüb-i Sitte ve diğer bazı eserin nüshası.
kaynaklardan dinin yapılmasını ve yapılmamasını istediği
hususlarla ilgili hadisleri ihtiva etmektedir. Türkçe tercü-
mesi de vardır.

Kütüb-i Sitte’den derlenerek kaleme alınan eserlerin
en meşhuru ise Nevevî’nin “Riyâzü’s-Sâlihîn”idir. Eser İs-
lam âdâb ve ahlakını tespit etmek, günlük hayatında iyi bir
Müslüman olarak yaşamak, dünya ve ahiret saâdetini elde
etmek isteyenlere rehber olmak maksadıyla yazılmıştır.
Riyâzu’s-Sâlihîn, İslam dünyasında Müslümanların el kitabı
olmuş, bundan dolayı Kur'an-ı Kerim’den sonra en çok oku-
nan kitap olduğu söylenmiştir. Bir kısmı sadece tercüme,
bir kısmı ise şerhli olan çeşitli Türkçe neşirleri bulunmak-
tadır.
Dinin yapılmasını ve yapılmamasını
istediği hadisleri içeren Münzirî’nin
et-Tergîb ve’t-Terhîb isimli eserin
nüshası.

80